20 حقیقتی که باید درباره حس عنکبوتی (Spider-Sense) اسپایدرمن بدانید - قسمت دوم

مقاله ای جالب و جامع درباره یکی از مهم ترین قدرت های اسپایدرمن که به عقیده خیلی ها میشه بهش لقب بهترین هم داد!

مقدمه: علاقمندان به مرد عنکبوتی به خوبی میدانند که spider sense یا "حس عنکبوتی" از قابلیت های فرا بشری اوست که همچون یک سیستم هشدار دهنده عمل میکند و به اسپایدرمن درباره خطرات قریب الوقوع اخطار میدهد. البته جالبه که بدونید همه عنکبوت ها این قابلیت را ندارند و تنها برخی از گونه های عنکبوت ها از خطرات احتمالی باخبر میشوند و از خودشون واکنش نشون میدن! این قابلیت مهم باعث شده اسپایدرمن در مبارزه با دیگران از مزیت زیادی برخوردار بشه و خیلی ها رو با همین قابلیت شکست بده (مثل نبرد مرگبارش با بتمن که در این ویدئو توضیح داده شد اسپایدرمن میتونه با حس عنکبوتی خودش بتمن رو نابود کنه). در این مقاله سعی میشه به 20 نکته مهم درباره این قابلیت اشاره بشه که شاید ازشون خبر نداشتید!

مقاله زیر را هم حتما بخوانید:

10 لحظه برتر مربوط به "حس عنکبوتی" در فیلم های اسپایدرمن

20- اولین باری که حس عنكبوتی فعال شد

خیلی ها فكر میكنند كه حس عنكبوتی اسپایدرمن اولین بار در اولین كمیك خودش یعنی شماره 15 "فانتزی شگفت انگیز" فعال شد (همان جایی كه ماشینی با سرعت به سمت پیتر پاركر می آید و او كه همین چند دقیقه پیش نیروهای خودش را به دست آورده، پرش بلندی انجام میدهد). ولی اینطور نیست چون توضیح (caption) داخل پانل میگوید كه پیتر در لحظه آخر صدای بوق ماشین را شنید:

اما در شماره 1 كمیك Amazing Spider-Man (که در اینجا ترجمه شده است) و هنگامي كه پيتر با «دختر نامرئی» (از اعضاي چهار شگفت انگيز") مواجه ميشه، متوجه شدیم كه پیتر پاركر دارای حس های فوق بشری هستش. منتهی نویسنده داستان (استن لی) به این حس "غریزه عنكبوتی" (Spider Instinct) گفت:

تا اینكه در شماره بعدی یعنی شماره 2 مرد عنكبوتی شگفت انگیز (اونم اینجا ترجمه شده است)، برای اولین بار به حس عنكبوتی اسپايدرمن اشاره شد و ديديم كه فعال شده و درباره خطری بهش هشدار میده:

تا اینکه سرانجام در شماره 6 که مربوط به اولین حضور لیزارد میشه و در اینجا نیز ترجمه شده است، میبینیم كه بار دیگر حس عنكبوتی پیتر فعال شده و او برای اولین بار جمله معروف "حس عنكبوتی ام به صدا درآمده" (my spider sense is tingling) را بر زبان آورد:

19- حس عنکبوتی موقع خواب هم کار میکنه!

حس عنکبوتی موقع خواب هم کار میکنه!

حس عنکبوتی اسپایدرمن جوریه که وقتی پیتر پارکر خواب هم باشه کار میکنه. بنابراین دشمنان او حتی وقتی که او خوابه هم نمیتونند بهش حمله کنند. البته این رو هم بگم که اگه اسپایدرمن خسته باشه یا خیلی استرس داشته باشه و مغزش نتونه تمرکز کنه حس عنکبوتی او هم دچار اختلال میشه و ممکنه خوب عمل نکنه. در هر حال در رویداد "عصر الترون" شاهد یک سوتی بزرگ بودیم وقتی که اسپایدرمن کل روز رو خواب بود و حس عنکبوتی اش درباره حمله الترون بهش هشدار نداده بود!

18- طرز به تصویر کشیدن حس عنکبوتی گاهی فرق میکنه

اولین باری که حس عنكبوتی فعال شد

در دنیای کمیک آقای «استیو دیتکو» برای نشان دادن حس عنکبوتی اسپایدرمن از چند تا خط دور سر مرد عنکبوتی استفاده میکرد که حالت خطر را نشان دهد و به ما بگوید که حس عنکبوتی او فعال شده است. و این نوع به تصویر کشیدن حس عنکبوتی کاملا تثبیت شد و بعد از او دیگر طراحان مرد عنکبوتی هم ازش استفاده کردند. در بسیاری از کارتون ها و حتی بازی های مرد عنکبوتی نیز به همین شیوه عمل میشد. ولی گاهی هم فرق کرده. مثلا یادمه در کارتون "مرد عنکبوتی و دوستان شگفت انگیز" او وقتی حس عنکبوتی اسپایدرمن فعال میشد، چشمانش برای چند ثانیه میدرخشید:

حس عنکبوتی

یا مثلا در کارتون مرد عنکبوتی در دهه 90 میلادی پس زمینه تغییر میکرد :

در فیلم های سم ریمی هم انگار زمان فریز میشد و حس عنکبوتی در حالتی اسلو موشن به تصویر کشیده میشد. ما در فیلم "کاپیتان امریکا جنگ داخلی" هم با بزرگ شدن سایز چشمان مرد عنکبوتی متوجه میشدیم که حس عنکبوتی او فعال شده. به ویژه در سکانس مبارزه اسپایدرمن با فالکون و سرباز زمستانی که میتونید اینجا آن را تماشا کنید.

17- حس عنکبوتی به اسپایدرمن در تارافکنی کمک میکنه

17- حس عنکبوتی به اسپایدرمن کمک میکنه تار اندازی کنه

یک بار در کمیک های Spectacular Spider-Man، شاهد بودیم که اسپایدرمن به طور مقطعی نابینا شد (به خاطر اشعه هایی که خبیث به نام Masked Marauder به چشمانش شلیک کرد). در این داستان زیبا که «بی باک» هم در آن حضور داشت ، اسپایدرمن به کمک حس عنکبوتی خودش موفق شد در شهر تار اندازی و حرکت کنه. او همچنین به کمک این حس خودش تونست بمبی را در انتهای داستان خنثی کنه. در واقع حس عنکبوتی نشون داده حتی میتونه به اسپایدرمن کمک کنه درهای مخفی را هم شناسایی کنه!

16- خطر نباید حتما در شرف رخ دادن باشد تا حس عنکبوتی را فعال کند

به عقیده بسیاری از کارشناسان حس عنکبوتی برترین و سودمند ترین قدرت اسپایدرمن است. اما بعضی ها فکر میکنند که خطر باید در شرف روی دادن باشد تا فعال شود. در حالی که اینطور نیست. چون گاهی جوری عمل میکند که به پیتر هشدار دهد یک چیزی درست نیست. مثلا وقتی «آفتاب پرست» تغییر قیافه داده باشه فعال میشه ولی پیتر ممکنه نفهمه قضیه چیه. یا مثلا در شماره 316 از کمیک مرد عنکبوتی شگفت انگیز دیدیم که یکی از آشنایان قدیمی پیتر به نام «گلوری گرنت» با یک گرگینه قرار ملاقات میذاره (در حالی که خودش نمیدونه ایشون شبها به گرگ تبدیل میشه) . پیتر هم باهاشون برخورد داشت و حس عنکبوتی اش هم فعال شد ولی نمیدونست برای چی و از خودش میپرسه "جدیدا نمیدونم چرا هر وقت دوست پسر گلوری رو میبینم حس عنکبوتی ام فعال میشه"!

یا مثلا در داستان توطئه کلونی (که اینجا ترجمه شده) اگه یادتون باشه قرار بود «جی جیمسون» توسط شرکت New U (که «شغال» آن را راه اندازی کرده بود) عمل بشه ولی حس عنکبوتی پیتر فعال شد و با عمل جراحی مخالفت کرد در حالی که اون موقع دقیقا نمیدونست شرکت New U از روی مریضان خودش کلون درست میکنه.

15- میشه برای حس عنکبوتی پیام فرستاد و باهاش ارتباط برقرار کرد!

شماره نخست از کمیک "مرد عنکبوتی شگفت انگیز" بسیار مهمه و در اون برای اولین بار یکی از دشمنان اصلی مرد عنکبوتی به نام «آفتاب پرست» خلق شد. در این کمیک اتفاق جالب و عجیبی میفته. آفتاب پرست میخواست اطلاعات مهمی رو بدزده و برای اسپایدرمن هم پاپوش بدوزه. بنابراین تصمیم میگیره برای اسپایدرمن پیامی بفرسته که بیاد فلان جا! بنابراین از دستگاهی استفاده میکنه که با اون پیامی رو در فرکانسی خاص برایش میفرسته که فقط توسط حس عنکبوتی او قابل دریافت باشه! پیتر هم پیام رو دریافت میکنه و میره به محل! بعدا در شماره 5 هم دیدیم که دکتر دووم هم برای برقراری ارتباط با مردعنکبوتی با حس عنکبوتی او ارتباط برقرار کرد.

همچنین در یک داستان جالب که در شماره 2 از کمیک سالیانه Marvel Two-In-One منتشر شد، شاهد بودیم که مون دراگون (از اعضای اونجرز و محافظین کهکشان) با پیتر پارکر در خواب ارتباط ذهنی برقرار و ازش درخواست کرد تا به کمک اونجرز که بدست ثانوس اسیر شده بودند برود (این مقاله را بخوانید تا اطلاعات بیشتری درباره ی این داستان کسب کنید).

مون دراگون - مردعنکبوتی

در همین داستان گفته شد که این ارتباط از طریق حس عنکبوتی پیتر برقرار شده است!

14- باهاش میشه آدم بدها رو ردیابی کرد

رد یاب عنکبوتی

پیتر وسیله ای داره به نام «ردیاب عنکبوتی» (Spider Tracer) که در این مقاله راجع بهش توضیح داده شده و اون رو به سمت خلافکارها پرت میکنه تا بهشون بچسبه و بعد بتونه محلشون رو پیدا کنه. این ردیاب سیگنالی از خودش ساطع میکنه که توسط حس عنکبوتی او قابل دریافت است (البته اولش پیتر مجبور بود برای دریافت آن از وسیله ای کنترل مانند استفاده کنه ولی بعدا یاد گرفت که سیگنال ها رو مستقیم به حس عنکبوتی خودش وصل کنه تا دیگه نیازی به حمل اون کنترل نداشته باشه).

13- حس عنکبوتی میتونه کلون ها را شناسایی کنه!

حس عنکبوتی میتونه کلون ها را شناسایی کنه!

از این خاصیت به تازگی در کمیک های اسپایدرمن رونمایی شد. قبلا اگر فردی خبیث بود حس عنکبوتی به اسپایدرمن هشدار میداد. اما در شماره 16 از سری جدید کمیک های اسپایدرمن که اینجا ترجمه شده و بخشی از داستان "توطئه کلونی" است دیدیم که یکی از کارکنان شرکت "صنایع پارکر" در یک انفجار دچار حادثه شده و بنابراین توسط شرکت New U تبدیل به کلون شد. البته خودش نمیدونست که کلون شده و آدم خبیث هم نبود. ولی پیتر در ملاقات با این آقا حس عنکبوتی اش فعال شد.

12- مرد عنکبوتی بارها حس عنکبوتی خودش رو از دست داده

به نظر میرسه حس عنکبوتی شکننده ترین و بی ثبات ترین قدرت مرد عنکبوتی باشه. مثلا در شماره 39 از مرد عنکبوتی شگفت انگیز که اینجا ترجمه شده، گرین گابلین گازی را درست کرد که با آن تونست حس عنکبوتی اسپایدرمن را از کار بندازه. بنابراین وقتی اسپایدرمن داشت لباس خودش رو عوض میکرد و به صورت پیتر پارکر درآمد حس عنکبوتی بهش هشدار نداد که گرین گابلین او را زیر نظر دارد! (چون موقعی که اسپایدرمن داره لباسش رو عوض میکنه و کسی در اطرافش باشه، حس عنکبوتی بهش هشدار میده و اینجوری اسپایدرمن در طول سالهای موفق شده هویت واقعی خودش رو مخفی نگه داره). بنابراین گابلین از هویت مخفی مرد عنکبوتی با خبر شد (این مقاله را بخوانید). این اتفاق بعدا هم رخ داد و خیلی از خبیث ها بودند گاز مشابه ای رو تولید کردند و باهاش تونستند حس عنکبوتی را به طور مقطعی غیر فعال کنند.

11- حس عنکبوتی ممکنه منبع مرموز و ماورایی داشته باشه

حس عنکبوتی ممکنه منبع مرموز و ماورایی داشته باشه

شاید یکی از دلایلی که حس عنکبوتی خیلی با دیگر قدرت های اسپایدرمن فرق میکنه این باشه که حالت مرموز و ماورایی داره. در شماره 30 از سری دوم کمیک های مرد عنکبوتی شگفت انگیز که سال 2001 چاپ شد و یکی از داستان های برتر اسپایدرمنه که اینجا هم ترجمه شده ، پیتر مردی به نام «ازیکیل» ملاقات میکنه که قدرت های عنکبوتی خاص خودش رو داره. ازیکیل به پیتر میگه که قدرت های خودش رو از یک عنکبوت رادیتو اکتیو نگرفته و در واقع یک توتم (totem) شده که با عنکبوت ها ارتباط یا link مرموز برقرار کرده! این مساله میتونه درباره حس عنکبوتی اسپایدرمن هم صدق بکنه. ضمن این که از یاد نباید برد که یکی از دشمنان معروف اسپایدرمن به نام «مورلان» و خاندان او به نام "وارثان" از توتم یا انرژی درونی عنکبوتی اسپایدرمن و دیگر موجودات عنکبوتی در عالم تغدیه میکنند. پس احتمال انرژی درونی و Totem مانند در اسپایدرمن و حس عنکبوتی او وجود داره.

10- میشه حس عنکبوتی را تقویت کرد

اسپایدرمن هیچ وقت سعی نکرده که خودش رو تعلیم بده و از این طریق حس عنکبوتی خودش رو تقویت کنه ولی در کمیک What If? Spider-Man Versus Wolverine که در دنیایی دیگر جریان داشت دیدیم که اسپایدرمن پس از کشتن تصادفی مشعوقه ولورین به نام «چارلی» تصمیم میگیره در روسیه باقی بمونه و در آنجا فردی به نام «نبو» (nebu) جوری او را آموزش میده تا حس عنکبوتی او به حدی برسه که آسیب رساندن به اسپایدرمن غیر ممکن باشه!

9- حس عنکبوتی میتونه بین دوست و دشمن تمایز قائل بشه

حس عنکبوتی میتونه بین دوست و دشمن تمایز قائل بشه

حس عنکبوتی پیتر خیلی در هشدار دادن در خصوص خطرات احتمالی قوی عمل میکنه ولی چون میتونه بین دوست و دشمن تمایز قائل بشه بنابراین برایش دردسر ساز شده! مثلا در شماره 114 از کمیک مرد عنکبوتی شگفت انگیز که سال 1972 منتشر شد شاهد بودیم که اسپایدرمن داره درباره مخفیگاه دکتر اختاپوس اطلاعات جمع میکنه گه ناگهان از پشت سر بهش ضربه میخوره. حس عنکبوتی اش بهش هشدار نداد چون کسی که بهش ضربه زد، زن عمو می بود! در واقع حس عنکبوتی زن عمو می و دیگر دوستان و اشنایان پیتر را خطر محسوب نمیکنه که بخواد درباره آنان به پیتر هشدار بده.

8- میشه از حس عنکبوتی علیه اسپایدرمن استفاده کرد

میشه از حس عنکبوتی بر علیه اسپایدرمن استفاده کرد

حس عنکبوتی قدرت و قابلیت فوق العاده ای برای مرد عنکبوتی محسوب میشه و باهاش تونسته با حریفان بسیار نیرومند تر از خودش مبارزه کنه ولی برخی تونسته اند راه هایی پیدا کنند تا ازش علیه اسپایدرمن استفاده کنند. مثلا در رویداد "جنگ داخلی" که در اینجا ترجمه شده است مرد آهنی با مطالعه روی این قابلیت تونست یک "فرومون" (pheromone) درست کنه تا باهاش حس عنکبوتی اسپایدرمن را منحرف کنه! یعنی کاری کنه که اسپایدرمن در مسیر اشتباهی واکنش نشان بده. در کمیک What If? The Punisher Killed Spider-Man که در دنیای دیگر جریان داشت، «پانیشر» هفته ها روی اسپایدرمن مطالعه میکنه تا بتونه شیوه ای برای کشتن او پیدا کنه. او در این داستان یک نسخه مصنوعی از دکتر اختاپوس درست و پرش میکنه از مواد منفجره. اسپایدرمن وقتی باهاش مواجه میشه حس عنکبوتی اش فعال میشه ولی به دلایل اشتباهی! یعنی فکر میکنه خطر از جانب دکتر اختاپوسه و حواسش به مواد منفجره نیست. و به همین دلیل از انفجار جون سالم به در نمیبره و کشته میشه.

7- حس عنکبوتی میتونه واکنش های اسپایدرمن رو تحت کنترل خودش بگیره

حس عنکبوتی میتونه واکنش های اسپایدرمن رو تحت کنترل خودش بگیره

حس عنکبوتی اونقدر قدرتمنده که میتونه به طور کامل بدن اسپایدرمن و نوع واکنشش به خطر رو تحت کنترل بگیره! در طول سالهای گذشته هم پیتر جوری خودش رو تعلیم داده که وقتی داره مبارزه میکنه و انواع و اقسام تیر و لیزر و اشعه به سمتش شلیک میشه به حس عنکبوتی اجازه بده حرکاتش رو کنترل کنه. یعنی انگار بدن خودش رو میذاره روی auto pilot! این باعث میشه که بتونه تمام تمرکز خودش رو بذاره روی نحوه شکست دادن حریف و مجبور نباشه هر لحظه حواسش به جا خالی دادن باشه!

6- حس عنکبوتی برای هر خبیثی جواب نمیده!

حس اسپایدرمن ونوم

چندین بار دیده شده به دلایل مختلف حس عنکبوتی در مبارزه با برخی خبیث ها فعال نشده. معروف ترین این شخصیت «ونوم» است. دلیلش اینه که پیتر پارکر برای مدت زیادی سیمبیوت فضایی را بر تن داشت و حس عنکبوتی او بهش عادت کرده بود و دیگه به عنوان یک تهدید اون رو قبول نداشت. به همین دلیل نمیتونه ونوم رو شناسایی کنه و به پیتر هشدار بده. «کارنیج» هم چون از سیمبیوت ونوم ساخته شده حس عنکبوتی اسپایدرمن رو فعال نمیکنه. به همین دلیله که ونوم و کارنیج دو تن از خطرناک ترین و مرگبارترین دشمنان مرد عنکبوتی هستند.

حس عنکبوتی برای هر خبیثی جواب نمیده!

ولی جالبه که بدونید کلون های مرد عنکبوتی این مشکل را ندارند. یعنی مثلا «بن رایلی» ملقب به «اسکارلت اسپایدر» که اخیرا در قالب «شغال» دوباره برگشت، در مبارزه با ونوم از حس عنکبوتی بهره مند است چون سابقه پوشیدن لباس سیمبیوتی رو نداره.

5- راه هایی که اسپایدرمن انتخاب کرد وقتی حس عنکبوتی خودش رو از دست داد

راه هایی که اسپایدرمن انتخاب کرد وقتی حس عنکبوتی خودش رو از دست داد

گفتم که اسپایدرمن چند بار به دلایل مختلف حس عنکبوتی خودش رو از دست داد. یک بار رفت پیش «شانگ چی» ملقب به «استاد کونگ فو» (Master of Kung Fu) تا آموزش هنرهای رزمی ببینه و اینجوری بتونه خلا ناشی از نبود حس عنکبوتی خودش رو پر کنه.

لباس زرهی مرد عنکبوتی

یک بار هم مجبور شد زرهی بسازه به نام Spider-Armor MK II تا با قاتلی دیوانه به نام Massacre مواجه بشه. چون پیتر مطمئن بود بدون حس عنکبوتی خودش در مبارزه با Massacre تیر میخوره!

4- میتونه دردناک باشه!

میتونه دردناک باشه!

اگه حس عنکبوتی زیادی فعال باشه یا نسبت به خطری خیلی بزرگ فعال بشه، میتونه به اسپایدرمن آسیب بزنه. ما نمونه بارز این مساله را در شماره 4 از کمیک Nova که سال 2016 چاپ شد. البته این موضوع برای «مایلز مورالز» رخ داد نه پیتر پارکر ولی اونا حس عنکبوتی مشابه ای دارند. در حین مبارزه که در مخفیگاه زیرزمینی «مول من» (Mole Man) رخ میداد، حس عنکبوتی به مایلز هشدار داد که قراره دیوار فرو بریزه. بنابراین خطر خیلی شدید بود و باعث شد مایلز احساس درد شدیدی بکنه.

3- اسپایدرومن دارای حس عنکبوتی نیست!

اسپایدرومن دارای حس عنکبوتی نیست!

«جسیکا درو» ملقب به زن عنکبوتی یا Spider-Woman دارای حس عنکبوتی نیست و نمیتونه خطرات رو قبل از وقوع تشخیص بده (برای آشنایی با این شخصیت به اینجا بروید). دلیلش اینه که سرگذشت یا اریجین او و همچنین نحوه به دست آوردن قدرت هایش با پیتر پارکر فرق داره. جالبه که او نه تنها این قدرت رو نداره بلکه حتی خبر نداره پیتر همچین قدرتی داره چون در شماره 61 از کمیک New Avengers دیدیم که اسپایدرمن با زن عنکبوتی است و اسپایدرمن به فعال شدن حس عنکبوتی خودش اشاره میکنه اصلا متوجه نمیشه داره چی میگه!

2- اسپایدرمن میتونه تا حدی اون رو کنترل کنه!

اسپایدرمن میتونه تا حدی اون رو کنترل کنه!

شاید فکر کنید که پیتر پارکر هیچ کنترلی روی حس عنکبوتی خودش نداره و اون هر وقت دلش بخواد بهش هشدار میده و ... ولی اینطور نیست و پیتر میتونه تا حدی اون رو کنترل کنه. مثلا در همون شماره اول از کمیک مرد عنکبوتی شگفت انگیز که قبلا هم در این مقاله بهش اشاره شد، پیتر حس عنکبوتی خودش رو جوری متمرکز کرد تا هلی کوپتری که «آفتاب پرست» داشت باهاش فرار میکرد رو شناسایی کنه!

1- گاهی اوقات نویسنده ها از حس عنکبوتی به میل خودشون استفاده میکنند!

خیلی وقتها پیش اومده که به دلایلی نویسنده ها یا یادشون رفته حس عنکبوتی اسپایدرمن رو نشون بدن یا دلشون نخواسته این کار رو بکنند و بیخیالش شده اند! مثلا در دنیای سینمایی مارول (MCU) و فیلم هایی مثل "جنگ داخلی" پیتر در چند صحنه از این حس خودش استفاده کرد ولی در فیلم "بازگشت به خانه" مرد عنکبوتی چندین بار توسط «شوکر» و «والچر» غافلگیر میشود و انگار حس عنکبوتی ندارد! «جان واتس» (کارگردان این فیلم) در مصاحبه ای در این باره گفت: "چون در فیلم های قبلی خیلی زیاد و سنگین به حس عنکبوتی پرداخته شده بود ما سعی کردیم کمتر روی آن تکیه کنیم. ولی در قسمت های بعدی دوست داریم بیشتر بهش بپردازیم". ولی معلومه جان واتس حس کرده بوده چون مرد عنکبوتی در این فیلم لباس اپگرید شده ای داره، پس اگه حس عنکبوتی پیشرفته ای داشته باشه دیگه خیلی قدرتمند میشه. بنابراین کمتر ازش استفاده کرده. و البته همانطور که در این مقاله اشاره شده، مردعنکبوتی در فیلم های بعدی خودش در MCU به طور تمام و کمال به این قدرت دسترسی داشت (بهش میگفتن حس "مورموری" پیتری یا Peter Tingle!)

مهدی ترابی مهربانی