مرد عنکبوتی راهی به خانه نیست یک فرمول مشخصی دارد که باعث میشود ازش لذت ببریم. در این مقاله به 10 ویژگی و عنصر ژانر ابرقهرمانی که این فیلم به خوبی آن را اجرا میکند میپردازیم.

مقدمه: "راهی به خانه نیست" به عنون آخرین بخش از سه گانه Homecoming ، همه ترمزها را رها کرد تا اثری هیجان انگیز، فان و بالغ را برای هواداران خلق کند. کلیشه ها و قواعد زیادی هستند که فیلم های ابرقهرمانی اغلب از آن تبعیت میکنند ولی این فیلم به طور استادانه ای از برخی از آنان بهره گرفت. اصلا ایده پیتر پارکر که پایش به یک ماجراجویی میان بعدی باز میشه و با ویلن هایی مبارزه میکنه که از ابعاد دیگر آمده اند، به تنهایی یک ایده فوق العاده جذاب کمیک بوکیه که هواداران به این مدیوم بارها آن را خوانده اند ولی در دنیای سینما جذابی خاص خودش را داره و حالا که هم منتقدین و هم هواداران حسابی از آن استقبال کرده اند بیایید نگاهی بکنیم به المان های آشنای اقتباس های کمیک بوکی که این فیلم با استادی تمام اجرایشان کرده است.

1- فرود آمدن ابرقهرمانی!

نحوه فرود آمدن ابرقهرمان از روی آسمان به زمین قدمتی به اندازه سوپرمن دارد! این فرود آمدن اخیرا با فیلم های مرد آهنی به محبوبیتی تازه رسید و البته در فیلم های مرد عنکبوتی و به لطف ژست های خاص این قهرمان متداول بود ولی در این فیلم شاهد فرود آمدن هیجان انگیز سه مرد عنکبوتی بودیم که روی مجسمه آزادی فرود آمدند تا با سه خبیث بزرگ روبرو شوند. هر یک ژست خاص خودش را داشت. این سکانس کلا به یکی از بیشترین دیده شده ترین صحنه های تاریخ سینما تبدیل خواهد شد زیرا سه نسل مختلف از مرد عنکبوتی را به زیبا ترین شکل ممکن نشان داد که به استقبال دشمنان خود میرفتند.

2- یک بَدمن بزرگ!

یکی از قواعد مرسوم فیلم های ابرقهرمانی حضور یک خبیث یا بدمن بزرگ (Big Bad) است. این فیلم میتونست این بخش رو نداشته باشه چون چندین خبیث بزرگ در فیلم بودند ولی به درستی گرین گابلین را تبدیل به خبیث بزرگ و اصلی کرد که خیلی هم به کار اومد چون باعث جلو رفتن داستان و خلق پیچش ها و لحظات بزرگ شد و البته همه میدونیم که نورمن آزبورن بزرگترین دشمن مرد عنکبوتیه و در این فیلم به حق خودش رسید. در واقع او بود که با کشتن زن عمو می ، اریجین مرد عنکبوتی را شکل داد و باعث مسئولیت پذیر شدن او شد.

3- داشتن دستیار!

داستن دستیار یا نوچه (Sidekick) همیشه جزو لاینفک دنیای کمیک بوک و فیلم های کمیک بوکی بوده و قدمتش به رابین و باکی در داستان های بتمن و کاپیتان آمریکا میرسد اما شاید مدتیه دیگه از مُد افتاده ولی در این فیلم به خوبی از ند و ام جی به عنوان دستیار مرد عنکبوتی استفاده میشه. آنها هم شخصیت های مستقل هستند که برای خودشون جذابیت دارند و از طرفی وظیفه خودشون رو به عنوان دستیاران مرد عنکبوتی که بهش کمک میرسانند به خوبی ایفا میکنند. آنها با کیفیت ظاهر شدند و آنها بودند که در واقع با دو مرد عنکبوتی دیگر ارتباط برقرار کردند و البته کمک نمودند تا پیتر پس از قتل زن عمویش دوباره روی پای خودش قرار بگیرد. بنابراین حضور آنها به عنوان دستیار کاملا قابل توجیه و منطقی بود.

4- مک گافینی برای جلو بردن داستان فیلم!

«مک‌ گافین» (MacGuffin) مفهومی در سینما است که توسط کارگردانی بزرگ به نام «آلفرد هیچکاک» متداول شده‌ است. نوعی وسیله یا تکنیک در داستان سرایی است که در آن شخصیت های قصه به دنبال هدفی مشترک میروند. در فاز های قبلی دنیای مارول این مک گافین همان "سنگ های بینهایت" هستند و مارول سالها وقت گذاشت برای معرفی اونا به تماشاچیان. یا مثلا در فیلم "شانگ چی" ، ده حلقه به عنوان مک گافین به کار رفت. در این فیلم هم اون جعبه جادویی دکتر استرنج رو داشتیم که باهاش میشد خبیث ها رو به دنیای خودشون برگردوند. و البته تِم معالجه خبیث ها توسط و اون دستگاه هایی که برای این منظور خلق کردند نیز نوعی مک گافین بود که هردوشون به خوبی و به صورت موثری مورد استفاده قرار گرفتند زیرا کاملا در خدمت داستان بودند و آن را جلو بردند.

5- استفاده از طلسم فراموشی دکتر استرنج به عنوان رتکان!

رِتکان (retcon) کلمه ای است که در زبان فارسی به سختی میشه معادلش را پیدا کرد. ولی توضیحش اینه که شما بیایی و اتفاقی که در گذشته افتاده است را جوری توجیه کنی که انگار به شکل دیگری اتفاق افتاده یا اینکه اصلا اتفاق نیفتاده است. ریشه این کلمه از عبارت Retroactive continuity گرفته شده که نوعی وسیله ادبی است که در آن حقایق یک داستان تخیلی بعدا طوری توسط یک اثر دیگر تغییر میکند، نادیده گرفته میشود یا رد میشه که پیوستگی وقایع (continuity) داستان برهم میخورد. نمونه بارز آن مرگ شرلوک هولمز است. یعنی خالق این شخصیت (آرتور کانن دویل) در آخر کتاب "مشکل نهایی" روایت کرد که شرلوک هولمز و جیمز موریارتی هردو از آبشار رایشنباخ سقوط می‌کنند و می‌میرند. ولی خوانندگان آنقدر بهش نامه نوشتند و درخواست کردند که هولمز برگردد که آقای دویل در سری "بازگشت شرلوک هولمز" توضیح داد که واقعاً چنین اتفاقی نیفتاده و راز زنده ماندن هولمز فاش شد و ... در دنیای کمیک خیلی از این موارد داریم که اکثر آنها به مذاق هواداران خوش نیامده. مثلا ایده مجرد شدن دوباره پیتر پارکر در داستان "یک روز دیگر" (این مقاله را بخوانید). اما در این فیلم رتکانی داریم که در نتیجه طلسم فراموشی دکتر استرنج در پایان فیلم ایجاد میشود که سبب خیر میشود! یعنی این اقدام باعث میشه مرد عنکبوتی انگار از نو شروع بشه و او الان دیگه از تاثیرات تونی استارک رها شده و منتظریم تا در فیلم های بعدی اش شخصیت های جدید و حال و هوای متفاوتی را شاهد باشیم.

6- استفاده موثر از آینه‌داری!

آینه‌داری یا foreshadowing یک فن روایی است بدین صورت که نویسنده سایه‌ای از رویدادهای مهم داستان را، پیش از وقوعشان، در اثر نمایان کند و در خواننده انتظاری برانگیزد. این فن بسیار در دنیای سینما و کمیک بوک متداول است. و اما فیلم راهی به خانه نیست با استادی در چندین جا از این فن استفاده میکند. مثلا حضور مت مورداک ، قدرت های عرفانی ند لیدز و حضور ونوم. یعنی اینا همشون قبلا بهشون اشاره شده بود. مثلا با اشارات ضمنی به اینکه پیتر یک وکیل داره، ادعای ند مبنی بر اینکه در تاریخچه خانوادگی شون یک جادوگر وجود داشته و یا مثلا جایی که استرنج گفت 6 بار طلسم رو خراب کرده که اشاره داشت به ورود 5 خبیث از دنیاهای دیگر + ونوم! (البته توبی و اندرو هم از طریق همین طلسم وارد MCU شدند). این فن باعث میشه هواداران بارها و بارها فیلم رو از نو تماشا کنند تا بهشون پی ببرند.

7- فینال بزرگ!

فینال بزرگ یا Grand Finale یعنی نقطه اوج پایانی یک فیلم که معمولا هیجان انگیز ترین و بزرگترین سکانس اون هم هست. پس از "اونجرز: پایان بازی" به نظر میرسید که دیگه فیلمی نتونه چنین فینال بزرگی خلق کنه که اون همه قهرمان علیه ثانوس و سپاهش قیام کردند ولی مرد عنکبوتی تونست تقریبا همون حس و حال رو با رویارویی سه مرد عنکبوتی با خبیث های داستان تکرار کنه و البته پس از آن آرک های داستانی آنها را نیز به سرانجام رسوند.

8- استفاده از زن عمو می به عنوان مرشد!

فیلم های سوپرهیرویی علاقه دارند یک شخصیت پیرتر را به عنوان مرشد یا mentor وارد داستان کنند تا به قهرمان جوان تر نصیحت کنه و الگویش باشه و بهش راه و رسم مسئولیت پذیری یاد بده. قبلا این نقش برعهده تونی استارک بود و وقتی فهمیدیم که دکتر استرنج در این فیلم حضور مهمی دارد خیلی ها به غلط فکر کردند که قراره به نوعی نقش تونی را تکرار کنه ولی اصلا اینطور نبود. در واقع در این فیلم شاهد استفاده بهتری از این ایده بودیم. یعنی جمله مشهور "قدرت و مسئولیت پذیری" از سوی زن عمو می به پیتر یاد داده شد که در نهایت به پیتر اجازه داد تا با بلوغ برسه و قهرمانی بشه که انتظارش رو داشتیم و داریم. ضمن اینکه ایده بر زبان آورده شدن این جمله از سوی زن عمو می به جای عمو بن، باعث شد نوعی تازگی و طراوت به وجود بیاد.

9- اشتباهی که قهرمان مرتکب میشه و داستان را به راه میندازه!

برخی خرده میگرفتن که ویلن های مرد عنکبوتی در فیلم های MCU زیادی به تونی استارک مربوطن و این خوب نیست (البته در جواب به این افراد باید گفت که بله اولش به دلیل ضروریت های تماتیک اونا به نوعی به استارک ربط پیدا میکردند ولی خیلی سریع پیچشی ایجاد میشد که دشمن خود مرد عنکبوتی میشدند (مثل پیچش "والچر بابای دوست دختر پیتر پارکره" در فیلم "بازگشت به خانه"). اما در اینجا پیتر دیگه خودشه که گند میزنه به همه چی و اشتباه خودشه که باعث بدبختی میشه. او وقتی میره سراغ دکتر استرنج مدام حواسش رو پرت میکنه و باعث میشه طلسمش به خوبی اجرا نشه. و لازم به ذکره که در این رابطه، تام هالند بهترین نقش آفرینی را در فیلم داشت و به همین دلیل تونست احساسات مختلف پیتر از حس گناه، افسوس، خشم و مقاومت را به عنوان نتیجه اشتباه خودش بروز بده. در واقع سازندگان فیلم از کلیشه " اشتباهی که قهرمان مرتکب میشه و داستان را به راه میندازه" به خوبی استفاده کردند برای نشون دادن رشد و بلوغ شخصیتی پیتر پارکر.

10- آرک رستگاری

بینندگان همیشه عادت دارند یک فرد را مرجع همه اتفاقات و نتیجه گیری ها ببینند. ولی چیزی که بینندگان بیشتر ازهمه دوست دارند، رستگاری (redemption) شخصیت اصلی است. ولی این فیلم تقریبا رستگاری را برای همه شخصیت های اصلی از خبیث گرفته تا مثبت رقم میزند. ما قبلا سابقه نداشت چنین چیزی را در فیلم های اسپایدرمن ندیده بودیم ولی اینجا چنین بود که پیتر پارکر میخواست چنین چیزی را برای ویلن ها رقم بزنه و باعث شد تماشاچیان کاملا درک کنند خبیث های داستان چرا این طوری شدند و حتی باعث شد دیگر مردان عنکبوتی هم با آنها همذات پنداری نشان دهند. این یک روش بالغانه بود در پرداختن به آرک موسوم به رستگاری در سینما که در نهایت صلح و آرامش را برای خبیث ها به ارمغان آورد.

مهدی ترابی مهربانی

منبع: سایت ScreenRant

All rights reserved © Spidey.ir 2021

   (هرگونه كپی‌برداری و نقل قول از اخبار و مقالات این سایت تنها با ذكر منبع و نام نویسنده مجاز می‌باشد)

مطالب مرتبط:

نقد و بررسی فیلم "مرد عنکبوتی به خانه نیست" (SPIDER-MAN: NO WAY HOME)

نقد و بررسی فیلم های سینمایی مرد عنكبوتی

50 صحنه برتر در فیلم های سینمایی مرد عنکبوتی - قسمت اول

50 صحنه برتر فیلم های مرد عنكبوتی- قسمت دوم

برترین مبارزات مردعنکبوتی در عالم سینما

نفس گیر ترین مبارزات مردعنکبوتی در سگانه‌ی "سم ریمی"

10 سوالی که پس از دیدن "مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست" برایمان پیش آمد

10 اسپویل بزرگ فیلم مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست

7 نقطه قوت و 1 نقطه ضعف فیلم "مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست"

هر آنچه که درباره "مرد عنکبوتی 4" می‌دانیم

تحلیل و بررسی دومین تریلر فیلم "مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست" + نکات جدید تبلیغات

10 فرضیه برتر هواداران (FAN THEORY) برای صحنه پس از تیتراژ فیلم "اسپایدرمن: راهی به خانه نیست"

داغ داغ! لینک دانلود نسخهٔ پرده ای با کیفیت بسیار بالا فیلم مردعنکبوتی راهی به خانه نیست منتشر شد!

15 لحظه برتر و به‌ یادماندنی مردعنکبوتی در MCU

10 لحظه از مردعنکبوتی در MCU که نشان می‌دهد او بهترین است!

رتبه بندی دشمنان مرد عنکبوتی در فیلم های سینمایی

تحلیل و بررسی نخستین تریلر فیلم "مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست"

داغ داغ! نخستین تریلر رسمی فیلم "مردعنکبوتی راهی به خانه نیست" منتشر شد! (دوبله فارسی اختصاصی اضافه شد)

داستان لو رفته از فیلم "مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست" که ممکن است واقعی باشد!

شرح جزئیات لو رفته از فیلمنامهٔ‌ فیلم "مردعنکبوتی ۳: راهی به خانه نیست"

این مطلب را به اشتراک بگذارید :