10-شیوه-ای-که-مردعنکبوتی-با-آن-از-حس-شوخ-طبعی-به-نفع-خودش-استفاده-میکند

حس شوخ طبعی (sense of humor) مردعنکبوتی خیلی مهم تر و کاربردی تر از آن چیزی است که فقط در لودگی و جوک گفتن خلاصه شود ...

مقدمه: شوخ طبعی از ویژگی های بی نظیر مرد عنكبوتی است. البته شاید گاهی به خاطر جدیت داستان یا وخامت اوضاع كمتر شوخی كند اما در كل شوخی كردن و سر به سر گذاشتن دشمنان نوعی استراتژی برای اوست چون با این كار حریف را عصبانی كرده و باعث میشود دچار خطا شوند. كارشناسان شوخ طبعی مرد عنكبوتی را با «باگزبانی» (شخصیت معروف كارتونی) مقایسه میكنند. چون به اعتقاد آنها باگزبانی هم با اتكا به همین حربه توانسته از پس رقبای بسیار بزرگ و نیرومند تر از خودش بربیاید. دلیل دیگر برای شوخ طبعی مرد عنكبوتی را باید در شخصیت خجالتی پیتر پاركر جستجو كرد. در حقیقت، دستیابی به قدرت های فوق بشری فرصتی را برای پیتر مهیا كرد تا با زدن ماسك به صورت شخصیتی جدید پیدا و اعتماد به نفس كسب كند. همین باعث شد تا در قالب مرد عنكبوتی شوخی كند (در كل از نظر روانشناسان آدم هایی میتوانند در جوك گفتن و شوخی كردن موفق باشند كه اعتماد به نفس بالایی دارند). مقالات زیر را هم حتما بخوانید:

ضایع ترین / خجالت آورترین لحظات تاریخ مردعنکبوتی در دنیای کمیک

20 شوخی برتر مرد عنکبوتی در دنیای کمیک

10 شوخی برتر مرد عنکبوتی در دنیای سینما

10 دفعه ای که مردعنکبوتی حال دیگر قهرمانان مارول را گرفت!

10- شوخی کردن به مردعنکبوتی اعتماد به نفس میده

اعتماد به نفس مردعنکبوتی

پیتر پارکر هرگز شخصیتی نبوده که بیشترین اعتماد به نفس رو داشته باشه چون عمیقا از نقایص و تردیدهای درونی خودش خبر داره. با این حال، پیتر میتونه از طریق شوخ طبعی، نوعی رفتار و سلوک از خود مطمئنی را بروز دهد. در حقیقت، شوخ طبعی اسپایدرمن او را به عنوان قهرمانی توانمند به نمایش میگذارد که مطمئن است میتونه دنیا رو نجات بده. علیرغم اینکه او تردیدها و مسائل مربوط به عذاب وجدان خاص خودش را دارد، ولی این خصوصیات به ندرت در میان جوک هایی که میگوید مشاهده میشوند، به ویژه وقتی داره کار قهرمانی انجام میده. اون شخصیت بذله گویی که از خودش به نمایش میگذاره باعث میشه مردم هم حس اطمینان بیشتری نسبت به اینکه میتونه نجاتشون بده و ازشون محافظت کنه پیدا کنند.

9- شوخ طبعی دشمنان مردعنکبوتی رو کُفری میکنه!

شوخ طبعی دشمنان مردعنکبوتی رو کُفری میکنه!

شوخ طبعی اسپایدرمن در عصبانی کردن حریفانش حرف نداره چون تحمل شنیدن شوخی هاش رو ندارن. رگبار اغلب حریفانش را مستاصل میکند و این مزیتی برای مردعنکبوتی در مبارزات ایجاد میکند. این باعث میشه که خیلی از شرورها این حس رو پیدا کنند که مردعنکبوتی اونا رو جدی نمیگیره و همین باعث میشه تمرکز خودشون رو از دست بدن. مثلا در شماره 12 از سری اول کمیک های "مرد عنکبوتی نهایی" شاهد هستیم که مرد عنکبوتی پس از اینکه افراد کینگ پین رو از سر راه خودش برمیداره (الکترو و مجریان جنایت) به خود کینگ پین میرسه. ما آماده یک نبرد خفن هستیم. که ناگهان اسپایدرمن از داخل کوله پشتی خودش قلم و دفتر درمیاره و به کینگ پین میگه: "اینا چیزای مهمی هستن که میخواستم بهت بگم و چون میترسیدم یادم بره یادداشتشون کردم". ما خیال میکنیم میخواد یه چیز واقعا مهم بهش بگه ولی شروع میکنه به گفتن انواع و اقسام جوک درباره چاقی بدنش! مثلا: "اونقدر چاقی که وقتی میری روی ترازو میگه: چه خبرتونه؟ یکی یکی ..."! یا "اونقدر چاقی که مجبورن از بالای هلی کوپتر ازت عکسِ پرسنلی بگیرن!" (چون تو قاب عکس جا نمیشی!) و ... شما میتونید این داستان را در اینجا با ترجمه فارسی بخونید.

8- شوخ طبعی کمک میکنه مردعنکبوتی ترس خودش رو پنهان کنه

ترس مردعنکبوتی

پیتر پارکر به دلیل سن کم خود از ابتدا در مواجهه با دشمنان خود با ترس و وحشت روبرو میشد. ضمن اینکه به مرور این ترس بیشتر هم شد زیرا با رسیدن به بلوغ و تجربه ی بیشتر، بیش از پیش این حقیقت را درک کرد که هر لحظه ممکنه در مبارزات کشته بشه. بنابراین او از بذله گویی به عنوان نوعی مکانیزم مقابله ای (coping mechanism) بهره میگیره. جوک های اسپایدرمن به پیتر اجازه میدن تا آروم و استرس و اضطرابش هم تخلیه بشه. یعنی موجب میشن حواسش از خطری که توش گیر افتاده پرت بشه و اینجوری میتونه بهتر روی راه حل تمرکز و این وسط یه مقدار تفریح هم بکنه. تبهکاران و ابرشروران روی ترس دیگران حساب ویژه ای باز میکنند. در نتیجه پنهان سازی اضطراب با شوخ طبعی به اسپایدرمن یک مزیت در مقابله با آنها میده.

7- وقتی جوک نمیگه شرورها میترسن!

مبارزه با کینگ پین

یک چیز جالبی که درباره مردعنکبوتی وجود داره اینه که از بس شوخی میکنه دیگه همه حریفانش او را با این وضعیت میشناسن. بنابراین وقتی واقعا عصبانی و ناراحته و موقع دعوا شوخی نمیکنه، اونا متوجه میشن که ای داد بیداد، اسپایدرمن بدجوری شاکیه! همین موجب میشه که به معنای واقعی کلمه ازش بترسن و حتی دیده شده که خودشون رو از ترس به پلیس تحویل دادن! مثلا طی داستان معروف Origin of the Species، دکتر اختاپوس به دنبال بچه ی «نورمن آزبورن» و «لیلی هالیستر» بود و مردعنکبوتی میخواست هر طور که شده از جان او مراقبت کند ولی با صحنه سازی که توسط «آفتاب پرست» انجام شد (او خودش را به جای «هری آزبورن» جا زده بود)، مردعنکبوتی فکر کرد که این بچه کشته شده است. به همین دلیل بسیار خشمگین شد و با خشونت مفرطی بدنبال خبیث ها رفت. سپس در شماره 645 از کمیک "مردعنکبوتی شگفت انگیز" که سال 2010 منتشر شد، دیدیم که «هیپنو هاسلر» (از دشمنان بیخود و گمنام مردعنکبوتی که اینجا معرفی شده است) که بسیار ترسیده بود نکند مردعنکبوتی به سراغ او هم بیاید (!)، با پای خودش به اداره پلیس رفت و خودش را تحویل داد تا در امان باشد!

6- شوخ طبعی کمک میکنه مردعنکبوتی روحیه مثبت خودش رو حفظ کنه

پیتر پارکر و زن عمو می

حرفه ای قهرمانی مردعنکبوتی باعث شده تا پیتر دچار یک عالمه درد و رنج بشه. در نتیجه همیشه این خطر وجود داره که افکار منفی و سیاه ذهن و دلش رو فرا بگیرند. از این رو شوخی کردن باعث میشه روحیه مثبت او حفظ بشه. یعنی ذهنش رو آروم میکنه و اجازه نمیده روحش خسته و درمونده بشه و خدای نکرده به سمت تاریکی قدم برداره.

5- شوخ طبعی مردعنکبوتی را تبدیل میکنه به "دوست خوب محله"

دوست خوب محله شما ...

مرد عنکبوتی در طول سالها لقب های زیادی داشته. مثلا دوست و دشمن او را با القابی همچون web-head (کله تاری)، wall-crawler (خزنده روی دیوار) یا web-slinger (تار افکن) و ... صدا زده اند ولی او دوست دارد خودش را "مرد عنکبوتی، دوست خوب محله شما" (Your Friendly Neighborhood Spider-Man) خطاب کند! این لقب خارق العاده را مرد عنکبوتی به اشکال گوناگون در جملات خود به کار میبرد. به طور مثال میگوید: " مرد عنکبوتی، دوست خوب محله در خدمت شماست" و ... نکته مهم و اصلی درباره آن این است که به طور کامل و موثری نشان دهنده شخصیت خاکی و روزمره پیتر پارکره که به همین دلیل هم میشه باهاش ارتباط گرفت و شوخ طبعی او در مواجه با مردم عادی به بهترین شکل این جنبه از شخصیت او را به رخ میکشد.

4- شوخ طبعی کلاس های درس پیتر پارکر را "فان" میکرد

شوخ طبعی کلاس های درس پیتر پارکر را "فان" میکرد

پیتر پارکر در اقدامی جالب و در زمانی که آقای «استرازینسکی» نویسنده کمیک های مرد عنکبوتی بود، به معلم علوم دبیرستان مشغول به کار شدو جالب اینکه در همان دبیرستانی شروع به تدریس کرد که خودش قبلاً در آنجا درس خوانده بود، یعنی "دبیرستان میدتاون". این شغل بهش اجازه میداد تا در کنار مبارزه با جرم و جنایت به یک حرفه آرام و بی دردسر مشغول باشد. «فلش تامپسون»، دوست،قلدر، و همکلاسی سابق پیتر نیز در دبیرستان به مربیگری فوتبال پرداخت. گرچه، خیلی از دانش آموزانش از مصدومیت های متوالی اش شکایت داشتند، پیتر تا وقتی که در داستان Civil War خود را به عنوان مرد عنکبوتی برای همگان معرفی کرد، در حال تلاش برای حفظ مسئولیت هایش به عنوان معلم و ابرقهرمان بود. پیتر برای اینکه بهتر بتونه با دانش آموزان ارتباط و تعامل برقرار کنه، از شوخ طبعی خودش سر کلاس بهره میگرفت و این باعث میشد تا فضای فان و مفرحی برقرار بشه که به انتقال مفاهیم درسی به آنها کمک کنه. در کمیک های "مرد عنکبوتی و ایکس من" که اینجا ترجمه شده شاهد بودیم که پیتر پارکر به عنوان معلم جدید جهش یافته ها مشغول به کار میشه و اونجا هم خیلی روی شوخ طبعی خودش اتکا کرد!

3- شوخ طبعی به مردعنکبوتی کمک میکنه بتونه هویت مخفی خودش رو حفظ کنه

هویت مخفی مردعنکبوتی

همیشه محافظت از هویت مخفی اسپایدرمن، برای او از اهمیت خاص و بالایی برخوردار بوده است، حتی اگر او اشتباه کند و در شرایط دشواری باشد. مرد عنکبوتی بی تردید محبوب ترین کاراکتر مارول کامیکس است. او با برخی از خطرناکترین خبیث هایی که قدم در شهر نیویورک میگذارند مبارزه میکند و از این روست که او جایگاه خوبی در بین قهرمانان برای خود دست و پا کرده است. زندگی او به عنوان یک قهرمان کار کشته هرگز آسان نبوده و او تغیرات بسیاری اما یکی از چیز های مهمی که هرگز تغیر نکرده، روش های ماندگاری است که او با آنها از هویت مخفی خویش محافظت میکند (این مقاله را بخوانید). و اما شوخ طبعی و باحال بودن نوعی تضاد بین شخصیت مردعنکبوتی و پیتر پارکر به وجود میاره. یعنی اغلب مردم و خلافکاران پیتر را به عنوان یک جوان خجالتی، دست و پا چلفتی و غیراجتماعی میشناسند و برایشان واقعا سخت است که همچین آدمی را زیر ماسک شخصیتی بامزه و با اعتماد به نفس مثل مردعنکبوتی تصور کنند.

2- شوخ طبعی او را از دیگر قهرمانان متمایز میکند

اسپایدرمن بتمن

هواداران اغلب از شوخ طبعی مردعنکبوتی به عنوان یکی از ویژگی های به یاد ماندنی او یاد میکنند. در حقیقت، طبعیتِ بذله گوی او چیزیه که باعث میشه از قهرمانان معروف دیگر مثل بتمن و سوپرمن متمایز بشه. البته قهرمانان بذله گوی دیگری هم هستند ولی اسپایدرمن این کار را به طور منحصر به فردی انجام میده چون برای اونها ممکنه فقط یک دیالوگ کوتاه و گذرا باشه ولی برای مردعنکبوتی یک ویژگی اصیل شخصیتی به حساب میاد و به همین دلیل گاهی در یک داستان شاید چندین پنل به شوخی های مردعنکبوتی با دشمنانش اختصاص پیدا کنه.

1- شوخ طبعی حال و هوای خاصی به فیلم های مردعنکبوتی داده است

فیلم های مردعنکبوتی

گفتیم که مرد عنکبوتی، دوست خوب و دوست داشتنی محله، خصوصیات های زیادی داره که آدم رو جذب خودش میکنه و یکی از اونا شوخ طبعی اوست. این باعث میشه از نوعی خاص و منحصر به فرد از معصومیت و ملموس بودن برخوردار بشه، به ویژه در سینما. چون تعداد بی شماری از قهرمانان هستند در دنیای سینما که حالت خشک و جدی دارند. درسته که میزان شوخ طبعی اسپایدرمن در فیلم هایش یکسان و ثابت نبوده (مثلا در شاهکاری مثل "مرد عنکبوتی 2" زیاد نبود که اونم به خاطر فضای خاص این فیلم بود که پیتر هزار و یک مشکل داشت و دیگه حالی برای شوخی کردن برایش باقی نمونده بود). اما ذات این شخصیت در این زمینه در دنیای سینما حفظ شده و حتی در همون فیلم "مرد عنکبوتی 2" هم چند تا شوخی باحال داشت. یكی از بامزه ترین آنها آنجایی است كه اسپایدرمن به خاطر از دست دادن موقتی نیروهایش مجبور شده از آسانسور استفاده كند! دیالوگی كه او بین او آقایی كه با او در آسانسور همراه میشود حرف ندارد! آن آقا میگوید: "لباس اسپایدرمنی باحالی داری. از كجا خریدیش؟"! بعد از اسپایدرمن درباره میزان راحتی لباسش سئوال کرده و اسپایدرمن هم در جواب میگوید: "آره، یك كم تنم رو به خارش می اندازه. خِشتك اش هم زیادی تنگه، اذیتم میكنه" !!!!

انصافا چنین صحنه ای را در كدامیك از فیلم های ابرقهرمانانه میتوان پیدا كرد؟!

مهدی ترابی مهربانی