نقد و بررسی فیلم "پرندگان شکاری و رهایی فانتزی یک هارلی کویین" (Birds of Prey And the Fantabulous Emancipation of One Harley Quinn)

هارلی کوئین قاتل پرندگان؟ با نقد این فیلم کمیک بوکی همراه ما باشید.

سال ۲۰۱۶ بود که فیلم “جوخه خودکشی” اکران شد و شخصیتی با نام “هارلی کوئین” به همراه نقش آفرینی فوق العاده «مارگو رابی» به تمامی مخاطبان سینما معرفی شد. با اینکه فیلم جوخه خودکشی فیلم ضعیفی از آب درامد و ضربه بزرگی به آیندهٔ DCEU وارد کرد اما استقبال از شخصیت هارلی کوئین برعکس جوکر بسیار بالا بود. از همین جهت دیدیم که وارنر فیلم های بسیار زیادی را با محوریت این شخصیت در دستور ساخت خود قرار داده است. ما قرار بود حدودا چهار فیلم با حضور این شخصیت داشته باشیم که “پرندگان شکاری” یکی از آنهاست. حال موفق به دیدن این فیلم شده ایم و برخلاف فیلم جوکر با یک فیلم تماما کمیک بوکی سر و کار داریم. اما مشکلی بر سر راه وجود دارد و آن هم چیزی نیست جز “وفاداری”!

نقد هارلی کوئین

اگر فیلم "پرندگان شکاری (و رهایی فانتزی یک هارلی کویین) را یک دومینو در نظر بگیریم که از هزاران هزار قطعه تشکیل شده باشد، چینش اشتباه قطعه ای کلیدی که اتفاقا در سطح شیب داری قرار گرفته باعث میشود این دومینوی طویل در اواسط راهش از حرکت بایستد! خوشبختانه در میانه راه «هارلی کوئینی» وجود دارد که ضربه دیگری به دومینو وارد کند و آن ادامه پیدا کند. فیلم پرندگان شکاری نیز دقیقا از همین الگو پیروی می کند. سوال اصلی این است که اگر میخواستند فیلمی بر اساس «هارلی کوئین» بسازند چرا از ابتدا عنوان فیلم را تغییر ندادند. همین اتفاق باعث می شود طرفداران واقعی به شدت عصبانی شوند. از آنجایی که به راحتی میتوان ادعا کرد این فیلم فیلمی کمیک بوکی است و ما به راحتی میتوانیم چارچوب قرار گرفته را بر همین اساس قرار دهیم. طرفداران واقعی دی سی و بتمن میدانند که پرندگان شکاری از دل داستان های بتمن خارج شده است. آسوده است که بگوییم تمامی شخصیت های اصلی این گروه لااقل در یکی از کلیدی ترین جاهای زندگی خود بتمن را داشته اند. درسته که قرار نیست تمامی اقتباس های سینمایی کاملا از روی کمیک بوک های منبع خود برداشته شوند؛ اما این بدان معنا نیست که نقاط عطف از آن ها حذف شود. سازندگان فیلم در پرندگان شکاری به جای اینکه نخ روایت را برمبنای شخصیت های خود گروه قرار دهند براساس شخصیتی کاملا بی ربط یعنی هارلی کوئین قرار دادند علاوه بر این نقش بتمن در داستان هر یک از شخصیت های فیلم را به کلی حذف کرده اند. نتیجه هم چیزی درآمده که هر آدم با مطالعه ای از دنیای دی سی با دل خوش از آن یاد نخواهد کرد.

نقد فیلم دی سی

“وفاداری” چیزی است که در این مطلب حرف اول را میزند. اما بگذارید اول سری به نکات مثبت این فیلم بزنیم و در نهایت به طور عمیق تری به این مسئله بپردازیم. از نقاط بسیار قوی فیلم بازی شگفت انگیز «مارگو رابی» است. برهمگان ثابت شده که این بهترین نسخه ای است که میتوانست از روی هارلی کوئین اقتباس شود. در چهرهٔ مارگو رابی رگانی با خون دیوانگی جاری است و در جای جای داستان با همین نقطهٔ برجسته می توان لحظاتی مشتاق کننده در دل مخاطب قرار داد که همینطور هم شد. اگر هارلی کوئینی در فیلم وجود نداشت به علت روایت آن اصلا نمیشد آن را تا انتها نگاه کرد. پس این فیلم بیشتر به جای اینکه فیلم پرندگان شکاری باشد فیلم هارلی کوئین است. داستان فیلم نیز بر محور جدایی جوکر و هارلی می چرخد و نشان میدهد چگونه هارلی داستان ما توانسته خودش را از زیر سایهٔ جوکر خارج کند. همین موضوع اصلی روایت نسبتا خوبی دارد اما کمبود های واضحی در آن دیده میشود.

«بلک ماسک» با بازی عالی «یوان مک‌گرگور» یکی دیگر از نقاط مثبت بزرگ فیلم است. او به عنوان خبیث اصلی کاریزمای بسیارخوبی دارد و نقش آفرینی مک‌گرگور برای ایفای این نقش فوق العاده است. او در نشان دادن عدم تعادل و توازن روانی کم نظیر عمل میکند. زوج هنری او نیز «ویکتور زز» با بازی «کریس مسینا» است که شیمی خوبی بین این دو دیده می شود. اما سد بزرگی بازهم در سر راه قرار میگیرد بازهم عدم پرداخت بیشتر به شخصیت پردازی آن هاست. در ظاهر فیلم بلک ماسک عالی ظاهر میشود اما با نگاهی دقیقتر درمیابیم که او خبیثی است که مانند بسیاری از آثار انیمیشنی، فقط قرار است خبیث باشد. هیچ پرداختی برای این خباثت وجود ندارد و اگر هم باشد بسیار سطحی بوده و به راحتی از آن عبور می شود. بلک ماسک در دنیای کمیک گذشته بسیار جالبی دارد و ارتباط خیلی مهمی هم به بتمن دارد که اینجا جای شرح بیشتر آن وجود ندارد. بلک ماسک انگار شخصیتی است که کنترل کامل بر زنان داره اما در پایان کار همین قدرت علیه خودش استفاده میشود. او ما را یاد فصل اول لوک کیج میندازد اما متاسفانه به علت پرداخت سطحی به گذشته و شخصت پردازی اش نمیتواند آنطوری که باید و شاید بدرخشد. خلاصه اگر نویسندگان فیلم میتوانستن این وجه از کارکتر را نشان دهند شاید با یکی از خبیث های چند لایه اخیر طرف میبودیم که متاسفانه چنین نشد.

نقد فیلم پرندگان شکاری

از دیگر نکات مثبت فیلم صحنه های اکشن هیجان انگیز در فیلم هستند. اضافه شدن «چاد استاهلسکی» به عنوان کارگردان دوم و برای ریشوت های فیلم، صحنه های اکشن واقعا خوبی را به ارمغان آورده است. دلیلش هم تجربهٔ بالای ایشان در خلق صحنه های زد و خورد و تعقیب و گریز است که سابقا در سری فیلم «جان ویک» دیده بودیم! اما بازهم اگر دقیق تر به این مسئله نگاهی داشته باشیم با وجود اکشن های خوب، جان ویک بازهم چندین سر و گردن از آن بالاتر قرار میگیرد؛ دلیلش هم کاملا واضح است. اگر به فیلم های جان ویک سری بزنیم میبینیم که کارگردانی کاملا متفاوتی دارند. شات ها و فیلمبرداری زوایای متفاوتی دارند و در تدوین کات خوردگی های متفاوتی را شاهد هستیم به همین علت اکشن های پرندگان شکاری به حد نهایی خود نمیرسند. ولی به هیچ وجه نمیشود از تیم بدلکاری فیلم ایرادی گرفت.

نقد فیلم دیسی

رنگ بندی های موجود در فیلم واقعا عالی کار شده اند و حس شوخ و شنگ آن را در عین حال کمیک بوکی به مخاطب القا می کنند. همین رنگ بندی ها با موسیقی متن و آهنگ های ارجینال ترکیب شده اند و چشم اندازی زیبا را به وجود آوردند. موسیقی متن ها تم فیلم قبلی یعنی جوخه خودکشی را حفظ کرده است و شما را به یاد آن می اندازد. صحنه های فان و بامزه هم در فیلم کم نیست و در درجهٔ متفاوتی از فیلم های این چنینی مثل ددپول قرار میگیرد! راستی گفتم ددپول! “پرندگان شکاری” ما را به یاد “ددپول ۲” میاندازد. هارلی کوئین، داستانِ فیلم را مانند ددپول خودش میسراید و پرندگان شکاری مثل گروه ایکس فورس هستند با این تفاوت که ددپول قصد شوخی کردن با ایکس من را داشت اما هارلی کوئین واقعا قصد معرفی این گروه را دارد. همین مسئلهٔ بسیار مهم ضربه بدی به فیلم زده که هر طرفدار با مطالعه ای را ناراحت خواهد کرد.

مشکل اصلی هر کدام نیز برسر شخصیت پردازی است. نکتهٔ آزار دهنده هم این است که سازندگان به جای اینکه هستهٔ اصلی شخصیت پردازی را نگه دارند به فرعیات بیشتر پرداخته اند. شخصیت پردازی ضعیف کاراکتر های جانبی (!) در صورتی که جانبی نیستند! دور شدن از ذات کمیک بوکی هرکدام. به عنوان مثال «رنه مونتایا» (Renee Montaya) به عنوان افسری شکست خورده کاملا پتانسیل خود را از دست داده و در درجهٔ دومِ بدترین شخصیت های فیلم قرار میگیرد. اگر سریال تحسین شده "بتمن: مجموعه کارتونی" را دیده باشید یا در دنیای کمیک با این شخصیت آشناییت داشته باشید از تفاوت فاحش آن با چیزی که در فیلم وجود داشت باخبر میشوید. این شخصیت شاید تنها شخصیت فیلم باشد که علاوه بر شخصیت پردازی ایراد دارش، نقش آفرینی متوسط رو به پایینی از طرف بازیگر داشته باشد.

نفر بعدی «قناری سیاه/دینا لنس» است که از افراد اصلی کلوپ آقای «رومن سایونس» میباشد. با اینکه ظلم و کنترل مردان بر زنان با توجه به داستانِ این دو شخصیت به نوعی نشان داده می شود ولی به علت پیچیدگی بسیار زیاد ارجین و سرگذشت قناری سیاه در دنیای کمیک ایراد خاصی نمی توان به سرگذشت او گرفت و اتفاقات و سرگذشت او در فیلم جفت و جور شده اما لحظه ای در فیلم به مادر این شخصیت اشاره می شود و همین اشارهٔ مهم پتانسیل بزرگی را به کلی از بین میبرد. اگر فیلم فیلم پرندگان شکاری نبود به شخصه انقدر درگیر مسائل اینچنینی نمیشدم اما با این انتخاب سازندگان دیوار جلوی خود را به بدترین نحو خراب کرده اند.

«هانترس» با بازی «مری الیزابت وینستد» بی نظیر است هر صحنه ای که او درش قرار میگیرد برجسته تر از هر صحنهٔ دیگری است. نقش آفرینی وینستد برای هانترس از نقاط قوت بزرگ فیلم است. سرگذشت هانترس در فیلم مانند دنیای کمیک است اما عدم پرداخت عمیق به این داستانِ مهم باعث شده بازهم از آن لذت نهایی دور شویم. به همین علت شخصیت قابل باوری از هانترس ساخته نشده است برای اینکه اصلا فرصت پرداخت درست و حسابی به گذشته اش ندادند و خیلی سطحی گذشته اش را روایت کردند؛ او در اکثر مواقع عصبی و بی اعصاب است که اتفاقا خیلی باحال و Cool درآمده اما متاسفانه قابل باور نیست.

در نهایت و از همه مهمتر «کاساندرا کین»! کاساندرا کین که مادرش بزرگترین قاتل دنیای دی سی بوده به نحو بسیار بدی به علت فیلمنامه و خواستهٔ استودیو تلف میشود. در مارول ما خدا رو شکر کوین فایگی را داریم و گرنه چپ و راست شخصیتامونو حذف می کردند و یکبار مصرف میشدند. لیدی شیوا مادر کاساندرا کین! و البته پدرش هم یکی دیگر از قاتلان معروف دنیای دی سی بود! نکته خیلی مهم و جالب این است که با این جو فمنیستی که جدیدا همه جا را فراگرفته و اتفاقا این فیلم یکی از مصداق هایش میباشد، با این حال نویسندگان شخصیت به این قدرتمندی (لااقل در مبارزات) را تبدیل کردند به یک دله دزد خیابونی! کاساندرا کینی که برای مدتی بت گرل دوم(سوم) بوده! کاساندرا کینی که از خردسالی آموزش های رزمی دیده و حتی حرف زدن بلد نیست و همه چیزش براساس حرکات رزمی است. مادرش لیدی شیوا بزرگترین زن لیگ قاتلین دی سی! پدرش هم یکی دیگر از اساسین های معروف دی سی، «دیوید کین» !! ارتباط مهم این شخصیت با بتمن، سرگذشت جالبش با پدرش و مبارزه با مادرش که هرکدام میتوانست یکی از داستان های آیندهٔ فیلم های دی سی باشد. هویت های مختلف و مهمی که در طول سرگذشتش داشته از بتگرل و بلک بت تا اورفن! البته تمام این موارد در نویسندگی جمع شده و بسیار عجیب است که سازندگان اسم دیگری را برای او انتخاب نکردند مثل کاری که مارول با میشل جونز(ام جی) اسپایدرمن کرد. چرا که هسته اصلی این شخصیت که هیچ، تمامی موارد مربوط به کاساندرا کین دور ریخته شده و فقط اسم و نژاد آن باقی مانده.

در نهایت باید گفت فیلم «پرندگان شکاری و رهایی فانتزی یک هارلی کویین» اصلا فیلم پرندگان شکاری نیست و بی خود نیست که اخیرا وارنر تصمیم به تغییر عنوان آن به «هارلی کوئین: پرندگان شکاری» گرفته است. فیلمی که نیاز مبرمی به حضور جوکر به عنوان خبیثش داشت اما بلک ماسک جایگزین او شد! جدایی که میبایست بیشتر به مسئلهٔ چرایی آن بین این دو شخصیت می پرداخت و جنگ بزرگی بین افراد جوکر و هارلی کوئین را نشان میداد و در این بین بتمنی وجود میداشت که نخ روایت سرگذشت شخصیت های جانبی (!) فیلم را برعهده می گرفت. اما در انتها «هارلی کوئین: پرندگان شکاری» فیلمی کاملا شاد با صحنه های اکشن بسیارخوب که با بازی مارگو رابی مزین شده و برخلاف جوخه خودکشی به یکبار دیدنش میارزد. فیلمی که اصلا نیازی به درجهٔ R برای موفقیتش نداشت اما اثری قابل قبول را تحویل داد. شاید اگر وارنر برای بخش فیلمسازی اش کسی را مثل کوین فایگی با تمام کم و کاستی هایش داشت چنین اشتباهات اذیت کننده ای برای طرفداران واقعیش به وجود نمی آورد.

امتیاز: ۶ از ۱۰

نویسنده: احمد فقیه

P.Constantine