10-حقیقت-مهمی-که-باید-درباره-مفیستو-mephisto-بدانید-شیطان-مارول-دویل-فکت-facts-تاریخچه-بیوگرافی-معرفی-شخصیت-بیوگرافی-لوسیفر-ابلیس

به بهانه حضور پررنگ و پراهمیت مفیستو در کمیک های اخیر "مرد عنکبوتی شگفت انگیز" این مقاله تقدیم به شما می‌گردد.

مقدمه: شاید بتوان گفت هیچکس به اندازه مِفیستو حیله‌گر و آب زیر کاه نیست! این شیطان بزرگ اولین بار در سال 1968 و در شماره سوم کمیک های "موج سوار نقره‌ای" به دست «استن لی» (Stan Lee) و «جان بیوسما« (John Buscema) خلق شد. مفیستو یکی از قدرتمند ترین، ترسناک ترین و پلید ترین موجودات عالم مارول است. او حاکم قلمروی جهنم است و از اسیر کردن روح انسان ها نهایت لذت را می‌برد. مفیستو استاد نیرنگ و فریبکاری است و بارها با قهرمانان مختلف مارول درگیر شده است. با توجه به اتفاقات شماره 74 از کمیک های "مرد عنکبوتی شگفت انگیز" (که در اینجا ترجمه شده) فرصت را مناسب دیدیم تا شما را بیشتر با این شخصیت آشنا کنیم. بنابراین در ادامه مقاله با من همراه باشید.

10- او بر اساس شخصیت «مفیستوفلس» در افسانه "فاوست" خلق شد

فاوست

"فاوست" (Faust) نام یک افسانه قدیمی آلمانی است. این افسانه درباره داستان زندگی شخصی به نام «فاوست» است. او انسانی موفق با تحصیلات دانشگاهی ولی ناراضی از زندگی است که روحش را برای دستیابی به دانش نامحدود و لذات دنیوی در معامله‌ای با شیطان معاوضه می‌کند. این افسانه منشأ آثار ادبی، داستانی، سینمایی و موسیقایی بسیاری شده‌است. یکی از شخصیت های مهم این داستان، «مفیستوفلس» (Mephistopheles) است. او نماینده شیطان است و اولین بار در افسانه فاوست حضور پیدا کرد، اما بعد ها در آثار هنرمندانی همچون «ویلیام شکسپیر» (William Shakespeare) هم دیده شد. این شخصیت بعد ها منبع الهام مفیستو در کمیک های مارول شد. مفیستو هم مانند مفیستوفلس شخصیتی فریبکار است و همچنین علاقه زیادی به معامله با دیگران دارد.

9- آیا مفیستو همان شیطان است؟

آیا مفیستو همان شیطان است؟

در ادیان مختلف به ویژه اسلام و مسیحیت، از موجودی پلید نام برده شده که انسان ها را گمراه، و به انجام گناه ترغیب میکند. این موجود با نام هایی همچون شیطان (Devil) ، «ابلیس» ، «ساتان» (Satan) یا «لوسیفر» (Lucifer) شناخته می‌شود. حال سوال اینجاست که آیا مفیستو همان شیطان است یا خیر. مفیستو حاکم جهنم است، برای گمراهی انسان ها تلاش می‌کند و از نظر بصری هم شبیه به مفهوم سنتی شیطان است. با این وجود، نمی‌توان با قاطعیت گفت که مفیستو و شیطان یکی هستند. القاب زیادی روی مفیستو گذاشته میشوند، مانند شیطان یا لوسیفر. خود مفیستو هم کاملا خوشحال که اجازه میدهد دیگران او را با نام شیطان صدا بزنند. اما این بیشتر حیله‌ای است تا قدرت و نفوذ مفیستو را در ذهن انسان ها افزایش دهد. در مقابل این ادعا، مادر تمام شیاطین مارول یعنی «لیلیث» (Lilith) اعتقاد دارد که مفیستو همان شیطان اصلی است. لیلیث همچنین یک بار گفت که مفیستو همان شخصی است که در هیبت یک مار، آدم و حوا را فریب داد. در هر صورت، هیچ گونه مدرکی وجود ندارد که ثابت کند مفیستو همان شیطان است. همچنین هیچ وقت هم به صراحت گفته نشد که مفیستو همان شیطان نیست. به هر حال فعلا نمی‌توان با قاطعیت گفت که آیا مفیستو ارتباطی با شیطانِ قرآن کریم یا کتاب مقدس دارد یا نه.

8- منشاء نامعلوم مفیستو

منشا مفیستو

قبلا در این مقاله گفتیم که مفیستو یکی قدیمی‌ترین شخصیت های مارول است که حداقل به اندازه جهنم سن دارد. به همین دلیل، منشا و نحوه به وجود آمدن مفیستو در طول زمان فراموش شده و تقریبا هیچکس از گذشته حقیقی او خبر ندارد. با توجه به نامعلوم بودن منشا مفیستو، روایات مختلفی از سرگذشت او وجود دارد. بر طبق یکی از آنها مفیستو به دست اولین موجود عالم خلق شد. همانطور که قبلا در این مقاله گفته شد سنگ های بینهایت از وجود یک موجود واحد نشات گرفتند که خودش را کشت. اما او قبل از اين کار سعی کرد زندگی بیشتری را وارد وجود خودش بکنه. یعنی بخش هایی از خودش رو جدا کرد و بهشون حیات داد. متاسفانه او ایده ای درباره "خوبی" و "بدی" نداشت و نمیدانست که حیات را باید با ایجاد تعادل بین آنها ایجاد کنه. در نتیجه چیزهایی که خلق کرد مطلقا بد و پلید بودند و باید نابود ميشدند. ولی وقتی او خودکشی کرد این موجودات هم دوباره زنده شدند! معروف ترین اونا هم کسی نیست جز مفیستو!

اریجین مفیستو

اما در روایتی دیگر گفته میشود که وقتی یکی از خدایان ارشد (Elder Gods) به نام «دموگورگ» (Demogorge) بقیه هم نوعان خود را به قتل رساند، انرژی تاریک حاصل از مرگ آنها اولین شیاطین عالم را تشکیل دادند؛ یعنی Thog ، «ساتانیش» (Satannish) و مفیستو.

7- مفیستو بود که «گوست رایدر» را خلق کرد

مفیستو بود که «گوست رایدر» را خلق کرد

»گوست رایدر» (Ghost Rider) یکی از قهرمانان خفن و محبوب مارول است که اولین بار در سال 1972 و در شماره 5 از کمیک های Marvel Spotlight خلق شد. مفیستو در به وجود آمدن گوست رایدر نقش اساسی داشت. البته شخصیت های مختلفی در قالب گوست رایدر ظاهر شده اند که معروف ترین آنها اولین گوست رایدر یعنی «جانی بلیز» (Johhny Blaze) است. جانی يك موتورسوار ماهر بود که برای نجات جان پدرش که سرطان داشت با مفیستو معامله کرد. ولی پس از مدتی پدرش در هنگام اجرای يك حرکت نمایشی کشته شد. البته مفیستو به جانی گفت که به عهد خودش وفا کرده و پدرش را از سرطان نجات داده. سپس جانی فهمید که مفیستو روح او را با روح دیوی به نام «زارائوس» (Zarathos) ، ملقب به «روح انتقام» (Spirit of Vengeance) پیوند زده. بنابراین او به موتورسواری آتشین به نام گوست رایدر تبدیل شد . او هر وقت در حضور پلیدی و خباثت قرار میگرفت تبدیل ميشد به گوست رایدر تا به دستور مفیستو افراد پلید را مجازات و به جهنم بفرستد تا پیش مفیستو باشند(!) با این حال جانی هنوز روی گوست رایدر کنترل داشت و خیلی وقت ها از قدرت های خودش برای نجات بیگناهان استفاده میکرد.

عکس مفیستو

البته جانی بلیز اولین گوست رایدر تاریخ نبود، چراکه مفیستو از همان دوران عصر حجر برای خلق گوست رایدر دست به کار شده بود. نزدیک به یک میلیون سال پیش از میلاد مسیح، هیولایی به نام «‌وندیگو» (Wendigo) تمام اعضای قبیله یک جوان غارنشین را به قتل رساند و خورد. اما او جوان را زنده گذاشت و به او نام «گوست» را داد. گوست برای گرفتن انتقام از غارش خارج شد و مسافت طولانی را برای پیدا کردن وندیگو طی کرد. اما او موفق نشد و در برف و سرما گیر افتاد. در زمانی‌ که چیزی به مرگ او نمانده بود، مفیستو خود را به شکل یک مار درآورد و به گوست گفت که میتواند او را از سرما و مرگ نجات دهد و قدرت کافی برای گرفتن انتقام‌ش را به او بدهد. گوست هم پذیرفت و بدین ترتیب اولین گوست رایدر تاریخ به وجود آمد. این گوست رایدر سوار بر یک ماموت آتشین بزرگ حرکت میکرد. او بعد ها به گروه ‌"انتقام جویان یک میلیون سال قبل از میلاد مسیح" پیوست.

6- او روح مادر دکتر دووم را اسیر کرد

او روح مادر دکتر دووم را اسیر کرد

«ویکتور وان دووم» (Victor Von Doom) ملقب به «دکتر دووم» (Doctor Doom) یکی از ابرشروران درجه یک دنیای کمیک است که ارتباط مهمی با مفیستو دارد. سال ها پیش، مادر ویکتور یعنی «سینثیا وان دووم» (Cynthia Von Doom) در کشور لاتوریا زندگی میکرد. او در استفاده از جادوی سیاه مهارت بالایی داشت. سینثیا که از ظلم و ستم پادشاه لاتوریا به ستوه آمده بود، حاضر شد که روح‌ش را در ازای قدرت کافی برای سرنگونی پادشاه، با مفیستو معاوضه کند. او از قدرت های جدید خود برای کشتن سربازان شاه استفاده کرد اما چون تسلط کافی بر قدرت هایش را نداشت، ناخواسته باعث مرگ افراد بیگناه شد. او که از این اقدام خود پشیمان و هراسان بود، توسط یک سرباز نیمه جان زخمی شد. در ادامه فهمیدیم که مفیستو توانایی های زیادی به سینثیا داده بود، اما هرگز قدرت کافی برای کنترل این توانایی ها را به او نداده بود. سرانجام سینثیا فرار کرد و در جنگل و در آغوش‌ همسرش جان داد. طبق قرارداد مفیستو، روح سینثیا بعد از مرگ‌ش اسیر، و تا ابد شکنجه شد. وقتی ویکتور بزرگ شد از سرنوشت مادرش آگاه شد. عشق او نسبت به مادرش موجب شد که به یادگیری جادو روی بیاورد و به جادوگری خبره تبدیل شود. در رمان گرافیکی "‌دکتر استرنج و دکتر دووم: فتح و عذاب" (Doctor Strange and Doctor Doom: Triumph and Torment) فهمیدیم که دکتر دووم هر سال در شامگاه میانه تابستان که بهترین موقع برای وارد شدن به قلمرو جهنم است، به مصاف مفیستو و ارتش شیاطین او میرود تا روح مادرش را آزاد کند، ولی هر بار شکست میخورد. او سرانجام از دکتر استرنج کمک گرفت و در نهایت نبردی بین استرنج و دووم علیه مفیستو به وجود آمد. در پایان مفیستو ناخواسته روح مادر دووم را آزاد کرد و او به رستگاری و آرامش ابدی رسید. در ضمن اگر رمان گرافیکی "‌دکتر استرنج و دکتر دووم: فتح و عذاب" را نخوانده‌اید میتوانید آن را با ترجمه فارسی از اینجا دانلود کنید. البته در کمیک های «مرد آهنی بدنام» (Infamous Iron Man) شاهد بودیم که مادر دووم دوباره به دنیای زندگان بازگشته است. ولی در نهایت فاش شد که او واقعی نبوده و فقط تمثیلی بود که مفیستو آن را ساخته است.

5- وسواس مفیستو نسبت به «موج سوار نقره‌ای»

وسواس مفیستو نسبت به «موج سوار نقره‌ای»

شاید به نظر برسد که مفیستو هیچ ارتباطی با شخصیت کیهانی مثل «موج سوار نقره‌ای» (Silver Surfer) ندارد، اما جالب است بدانید که مفیستو علاقه عجیبی به او دارد. قبل‌تر گفتیم که مفیستو در کمیک های موج سوار نقره‌ای خلق شد. او در اولین حضورش در دنیای کمیک، معشوقه موج سوار را ربود و به قلمروی خود برد. او سپس سعی کرد با موج سوار بر سر روح‌ش معامله کند، اما پاکی و خلوص موج سوار، کار را برای مفیستو سخت میکرد. او ابتدا سعی کرد با وعده اعطا کردن قدرت، ثروت و زنان، موج سوار را وسوسه کند اما موفق نشد. بعد از آن، مفیستو موج سوار را جذب ذهن خودش کرد اما به دلیل نیروی پاکی و عشق روح موج سوار، نتیجه برعکس شد و موج سوار آزاد گشت. بعد از این تقابل تلاش های مفیستو برای به بردگی گرفتن روح موج سوار نقره‌ای بیشتر شد و هر دفعه، او با ترفندی جدید وارد عمل میشد. مسلما وقتی موجود قدرتمندی مثل موج سوار نقره‌ای تحت فرمان مفیستو باشد، قدرت مفیستو از قبل هم بیشتر میشود. بنابراین مفیستو دیوانه وار برای تصاحب روح او تلاش میکند. خوشبختانه حیله ها و ترفند های مفیستو، هرگز نتوانسته‌اند حریف پاکی روح و قلب موج سوار نقره‌ایشوند.

4- مفیستو هیچ فرم فیزیکی ندارد

مفیستو هیچ فرم فیزیکی ندارد

مفیستو معمولا به شکل مردی با پوست قرمز و ظاهری شیطانی نمایان میشود‌. اما این ظاهر واقعی او نیست، چون او اصلا ظاهر و شکل فیزیکی ندارد! در حقیقت مفیستو یک انرژی خالص است که میتواند تقریبا به شکل هر انسان یا حیوانی در بیاید. او برای فریب دادن دیگران از توانایی تغییر ظاهر خود نهایت استفاده را میکند. علاوه بر قدرت تغییر شکل مفیستو، او همچنین میتواند اندازه خودش را هم تغییر دهد.

3- «اسکارلت ویچ» برای خلق فرزندا‌نش از روح مفیستو استفاده کرد

در دنیای کمیک، بعد از اینکه اسکارلت ویچ و ویژن با هم ازدواج کردند، واندا با استفاده از قدرت هایش دو فرزند دوقلوی پسر با نام های «توماس» و «ویلیام» آورد که آن ها هم قدرت های فرابشری داشتند. زندگی عاشقانه و شاد این زوج وقتی از هم پاشید که فاش شد ماهیت وجودی بچه هایشان در واقع قطعه ای از روح مفیستو هستند. در حقیقت روح مفیستو به 5 تکه تقسیم شده بود و از طریق یکی از مزدوران خودش به نام «مستر پاندمونیوم» (Master Pandemonium) دنبال جمع کردن این تکه بود. اما زمانی که واندا موفق شد با استفاده از قدرت های جادوگری اين دوقلو را برای خود و ویژن ایجاد کند، ناخواسته بخش هایی از روح مفیستو به درون دوقلوها رخنه کرده بود. سپس مفیستو از طریق «مستر پاندمونیوم» تکه های روح بچه های واندا و ویژن را دوباره به خودش جذب کرد و در نتیجه بچه های واندا و ویژن هم از بین رفتند! از دست‌دادن فرزندان، به قدری واندا را تحت تاثیر قرار داد که او عقلش را موقتا از دست داد و حتی روابطش با ویژن هم دچار گسستگی شد و از او جدا شد. این واقعه آنقدر برای واندا غم انگیز بود که «‌اگثا هارکنس» (Agatha Harkness) مجبور شد حافظه واندا را پاک کند تا دیگر فرزندانش را به یاد نیاورد و عذاب نکشد.

فرزندان اسکارلت ویچ

البته سال ها بعد در کمیک های Young Avengers مشخص شد که دو پسر به نام های «توماس شپرد» ملقب به Speed (اسپید) و «ویلیام کپلان» ملقب به Wiccan (ویکان) که هر دو در دو خانواده جداگانه متولد شده بودند. در واقع همان نسخه حلول یافته توماس و ویلیام (فرزندان ویژن و اسکارلت ویچ) هستند (همون اصل تناسخ!) . اسپید قدرت های دایی خودش یعنی «کوئیک سیلور» رو به ارث برده. و دومی یعنی ویکان قدرت های جادویی و تغییر واقعیت مانند مادرش اسکارلت ویچ رو داره!!!

2- فرزندان مفیستو

در طول تاریخ مفیستو صاحب سه فرزند شده است که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

- بلک هارت (Blackheart)

بلک هارت - پسر مفیستو

بلک هارت پسر مفیستو و یکی از قدرتمند ترین شیاطین عالم است. وقتی حرف از پستی و فرومایگی ميشه نميشه این دیو شیطانی رو از یاد برد. او زاده نشده ولی مفیستو اونو تولید کرده که به همین دلیل خیلی ها او را پسر مفیستو قلمداد میکنند. او برای اولین بار در شماره 270 از کمیک های دردویل ( سال 1996) حضور پیدا کرد و از همون اولش هم خباثت و قدرتشو به تمام خواننده ها نشون داد. اون حتی سعی داشته از پدرش یعنی مفیستو هم خبیث تر واقع بشه و هر چی که جلوتر میرفت بیشتر به هدف خود نزدیک ميشد و انگیزه ها و اهدافش پیچیده تر و عمیق تر ميشد تا اینکه اون تصمیم گرفت دنیا رو به جهنم تبدیل کنه! او تا حدودی هم به هدفش رسید ولی مرگ امونش نداد ولی خوانندگان تا به حال به خباثت و پیچیدگی او پی بردند.

در سال 2009 که فیلمی از گوست رایدر بر پایه اریجین او اکران شد که بلک هارت به همراه مفیستو در آن حضور داشت.

- مِفیستا (Mephista)

مِفیستا (Mephista)

مفیستا تنها دختر مفیستو است. او برخلاف دیگر اعضای خانواده‌اش یک شرور مطلق نیست و با فانی ها مشکلی ندارد. او در ابتدا توسط پدرش مامور شد که دکتر استرنج را شکست دهد. اما او به استرنج علاقه رومانتیک پیدا کرد و متحد او شد. مفیستا نه تنها در شرارت های پدرش همکاری نمی‌کند، بلکه حتی با او و دیگر اربابان جهنم می‌جنگد.

- گِرِی لایت (Greylight)

گِرِی لایت (Greylight)

گری لایت پسر دیگر مفیستو است که همچون پدرش راه شرارت را پیش گرفته است. سرزمین "سافت‌لندز" (Softlands) یکی از ایستگاه های پس از مرگ است که روح انسان هایی که جایی برای رفتن ندارند به آنجا برده میشوند و سپس روح آنها به آرامش و رستگاری میرسد و یا نزد مفیستو برده میشوند. البته خود مردمی که در این شهر زندگی میکردند، به یاد ندارند که مرده‌اند. گری لایت به همراه خدمتگزارانش این شهر را محاصره کرده بودند و همواره مردم سافت‌لندز را عذاب میدادند. وقتی «‌استار لرد»‌ به این شهر رسید، از بی‌عدالتی های گری لایت آگاه شد و تصمیم گرفت او را شکست دهد. در ادامه مبارزه ای بین این دو در گرفت و در پایان گری لایت پیروز شد. اما هالک به کمک استار لرد آمد و گری لایت را به قتل رساند.

1- او مرد عنکبوتی و دختر او را بزرگترین مانع بر سر حکومت خود بر عالم میداند و بارها نقش کشیده آنها را از سر راه خود بردارد!

از صدقه سری «جو کسادا» (سر دبیر سابق مارول) چند سالی‌ست که پای مفیستو به کمیک‌های اسپایدرمن باز شده و شاهد بوده‌ایم که او با اسپایدرمن و هرکس که به او مربوط می‌شود خصومت عجیب‌وغریبی دارد! اولین بار شاهد بودیم که مارول برای اینکه اسپایدرمن را دوباره برای مخاطبین نوجوان جذاب تر کنه، به دنبال بهانه ای میگشت که او دوباره مجرد بشه! یعنی میخواست ازدواج پیتر پارکر و مری جین واتسون را برهم بزند. و در نهایت در داستانی منفور به نام "یک روز دیگر" (One More Day) این اتفاق رقم خورد و پیتر پارکر طی اقدامی احمقانه و غیر منطقی و برای نجات جان زن عموی خودش، با مفیستو بر سر ازدواج خودش معامله کرد! یعنی مفیستو جان زن عمویش را نجات داد و در عوض ازدواج چندین و چند ساله او با مری جین را جوری بر هم زد که انگار هرگز رخ نداده است!

بر هم خوردن ازدواج پیتر پارکر

این‌که مفیستو از برهم‌زدن ازدواج پیتر و مری‌جین دقیقاً چه سودی می‌برد و چرا باید چنین چیزی را بهای معامله با خود قرار دهد سؤالی بود که نویسندهٔ این داستان زحمت ارائهٔ جوابی منطقی برایش را به خود نداد و هواداران هم عصبانی‌تر از چیزی بودند که به دنبال منطق احتمالیِ پشت داستان بگردند! امّا آقای نیک اسپنسر که از سال 2018 تا همین اواخر نویسنده داستان های مرد عنکبوتی بود، یحتمل نتوانست سران مارول را متقاعد کند تا اجازهٔ حذف کلّی این داستان را به او بدهند، دست‌کم توانست علّت خصومت مفیستو با اسپایدرمن را توجیه کند. در نتیجه در شمارهٔ 74 کمیک مرد عنکبوتی شگفت انگیز فاش شد که مفیستو توانایی دیدنِ آینده را داشته و در این آینده خود را فرمانروای زمین و مغلوب بر قهرمانان آن می‌بیند ولی یک قهرمان به نام مرد عنکبوتی (پیتر پارکر) است که سد راهش میشود و به حکومت او پایان میدهد:

دلیل خصومت مفیستو با پیتر پارکر

مفیستو - اسپایدرمن

امّا در آینده احتمالی دیگر دختر پیتر و مری‌جین یعنی «می‌دی پارکر» ملقب به «اسپایدرگرل» نیز قهرمانی‌ست که علیه او مقاومت کرده و سلطنت او را پایان می‌دهد:

بدین ترتیب می‌فهمیم که مفیستو برای حفظ پادشاهی خودش در آینده سعی داشته تا پیتر و مری‌جین را از هم جدا کند...

پس الان میدانیم که مرد عنکبوتی و دختر او تنها کسانی هستند که میتوانند در آینده احتمالی او را شکست دهند و به همین دلیل او از سالها پیش سعی کرده زندگی او را جهنم کند و مثلا نورمن آزبورن را به قدرت رسانده، ازدواجش را بر هم زده و احتمالا قضیه ناپدید شدن و مرگ دختر پیتر و مری جین توسط نورمن هم به او ربط داشته تا بدین ترتیب از به دنیا آمدن و بزرگ شدن دخترشان جلوگیری کرده باشد!

کیارش یارویسی

(Kia Iron Man)