با اولین بازی های تاریخ مرد عنکبوتی آشنا شوید ...

مقدمه: تا اوایل دهه 80 میلادی، اسپایدرمن در سه مجموعه انیمیشن و دو مجموعه زنده تلویزیونی حضور یافته بود و حتی زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت فیلم سینمایی زنده‌ای براساس این كاراكتر به گوش می‌رسید. مارول در قدم بعدی تصمیم گرفت به دلیل محبوبیت روزافزون بازی‌های ویدئویی اجازه حضور شخصیت شماره یك امپراتوری خود را در این عرصه نیز صادر كند. بدین ترتیب سه بازی ویدئویی از روی ماجراهای او ساخته شد. اما در دهه 90 میلادی بود كه بازی‌های اسپایدرمن یكی پس از دیگری به سیستم‌های مختلف رسیدند و جای‌پا او را در این عرصه سفت كردند. در واقع، فروش بالای مجلات مصور در ابتدای دهه مذكور سازندگان بازی‌های رایانه‌ای را به فكر ساخت بازی‌های متنوعی بر پایه ابرقهرمانان انداخته بود و در نتیجه آثار مختلفی براساس اسپایدرمن به بازار آمد. قسمت نخست "تاریخچه بازی‌های رایانه‌ای- ویدئویی اسپایدرمن" نیز به همین برهه یعنی اوایل دهه 80 تا اواسط دهه 90 میلادی اختصاص دارد.

(1982) Spider-Man  

ناشر: Parker Brothers

كنسول: Atari 2600

نخستین بازی ویدئویی اسپایدرمن توسط شركت برادران پاركر و در اوج شهرت آتاری 2600 برای این کنسول عرضه شد. اسپایدرمن از ساختمانی بالا می‌رفت (او تار هم می‌زد البته فقط به سمت بالا!). افراد گرین گابلین (دشمن شماره یک اسپایدرمن در عالم کمیک‌بوک) هر از گاهی در پنجره‌های ساختمان ظاهر می‌شدند و اگر تار اسپایدرمن به آن‌ها می‌خورد، آن را قطع ‌می‌كردند و در نتیجه او تالاپی به زمین می‌‌افتاد! (البته او می‌توانست با تار زدن مجدد از سقوط جلوگیری كند و یا آدم‌های داخل پنجره را بگیرد). اسپایدرمن پس از رسیدن به بالای ساختمان، باید بمب‌هایی را که گرین گابلین کار گذاشته بود خنثی می‌نمود (یا قبل از منفجر شدن از کنارشان می‌گذشت) و در نهایت باید با عبور از گرین گابلین خود را به اتاقک نوک ساختمان می‌رساند. بعدش هم روز از نو و روزی از نو با این تفاوت كه گرین گابلین‌ دفعات بیشتری آفتابی می‌شد و سرعتش بالاتر می‌رفت و یا اینکه ارتفاع و رنگ ساختمان‌ تغییر می‌كرد و یا بمب‌ها بیشتر می‌شدند و..... این بازی همان عیبی را داشت كه اكثر آثار آتاری از آن رنج می‌بردند: تكراری و بی‌معنی شدن پس از مدتی كوتاه. صدا و گرافیك آن هم الان ماقبل تاریخی (!) محسوب می‌شود ولی زمانی برای خودش بروبیایی داشت و از عناوین بهتر آتاری به حساب می‌آمد.

نكته جالب:

برادران پاركر نسخه‌ای از بازی را برای كنسول Odyssey² نیز تولید كرد كه قرار بود تقریباً همزمان با  نسخه آتاری 2600 منتشر شود ولی به دلایلی هرگز این اتفاق روی نداد و موضوع كاملاً به دست فراموشی سپرده شد. تا اینكه پس از 25 سال یك بازیباز هلندی به طور اتفاقی مقداری وسایل مرتبط با Odyssey² را از یك مغازه قدیمی خریداری نمود و در كمال شگفتی همان نسخه فراموش‌ شده را در میان آن‌ها یافت! سپس این هلندی شخصاً آن را تكثیر و در سال 2006 در نمایشگاه Retro Computer Meeting به علاقمندان عرضه كرد.

(1984) Questprobe 2: Spider-Man

ناشر: Adventure International

 كنسول: Atari 8-bit، Browser، Commodore 64، DOS، ZX Spectrum

در دهه‌های 70 و 80 میلادی، اسكات آدامز را با بازی‌های ماجراجویانه متنی (Text Adventure) می‌شناختند. او زبان خاصی را برای نوشتن این نوع بازی‌ها و برنامه‌ای برای اجرایشان ابداع كرده بود. معروف‌ترین اثر او "ماجرای دزدان دریایی" نام داشت و در آن بازیباز با تایپ فرمان‌های ساده‌ای همچون "به شمال برو" و "به پنجره نگاه كن" به ماجراجویی می‌پرداخت. او سپس با همكاری انتشارات مارول، عناوین مشابه‌ای در ژانر ابر‌قهرمانی پدید آورد و آن‌ها را Questprobe نامید. دومین این عناوین كه به اسپایدرمن اختصاص داشت، در سال 1984 منتشر شد و در آن قهرمان ما ماموریت‌های شخصیتی مرموز موسوم به Chief Examiner را انجام می‌داد و در طول راه با برخی از شناخته‌شده‌ترین دشمنانش روبرو می‌شد. در هر حال، بازیبازهای قدیمی این بازی را كه طبیعتاً با محدودیت‌های فراوانی مواجه بود، یكی از آثار کلاسیک سال‌های اول تاریخ بازی‌های رایانه‌ای قلمداد می‌كنند.

(1989)  Spider-Man & Captain America in Doctor Doom's Revenge

ناشر: Empire Software و Medalist International (در انگلیس)، Paragon Software Corporation (در آمریكا)

كنسول: Amiga، Amstrad CPC، Atari ST، Commodore 64، DOS، ZX Spectrum

 در این side-scroller (یعنی بازی كه در آن نمای دوربین از كنار و به صورت دو بعدی است و شخصیت‌ها معمولاً از چپ به راست حركت می‌كنند)، اسپایدرمن به همراه كاپیتان آمریكا (یكی دیگر از ابر‌قهرمانان معروف مارول) به جنگ شخصیت‌های خبیث عمدتاً گمنامی كه توسط Dr. Doom رهبری می‌شدند، می‌رفت. در طول بازی صفحات و پانل‌های کمیک‌ بوکی ظاهر می‌شد و سپس اسپایدرمن و كاپیتان آمریکا به ترتیب و به صورت تن به تن (مثل Mortal Kombat) با دشمنان خود مبارزه می‌کردند. مارول کمیک‌بوکی ویژه تهیه نمود که همراه با بازی عرضه می‌شد و داستان را تکمیل می‌کرد. در كل بازی به دلیل گرافیك مطلوبش مورد استقبال قرار گرفت ولی دیر بارگذاری (load) می‌شد و بیش از حد كند و خطی (linear) بود.

نكته جالب:

در همین سال (1989)، شركت سگا یکی از خاطره‌انگیز‌ترین آثار خود را تحت عنوان The Revenge of Shinobi برای كنسول مگا درایو/جنسیس ارایه داد و در آن قهرمان بازی (پس از رویارویی با برخی کاراکترهای معروف سینمایی) در یكی از مراحل انتهایی، ابتدا با اسپایدرمن و سپس با بتمن پیكار می‌كرد! در نسخه‌های بعدی سگا مجبور شد به‌ خاطر مشكلات ناشی از كپی‌رایت ظاهر غول‌های مشهور بازی را عوض كند (مثلاً بتمن به موجودی خفاش مانند تغییر یافت) ولی از آنجائیكه سگا با مارول قرارداد داشت، اسپایدرمن بدون تغییر در بازی باقی ماند (البته در نسخه‌ای كه سال 2009 برای Virtual Console عرضه گشت، رنگ لباس اسپایدرمن صورتی شده بود!).

(1990) The Amazing Spider-Man 

ناشر: Paragon Software Corporation

كنسول: Amiga، MS-DOS، Commodore 64، Atari ST

 نخستین بازی اسپایدرمن در دهه 90، یك پلاتفورمر معمایی (puzzle platformer) بود. بازیباز باید به سلامت از محیط‌ها و اتاق‌های مختلف (كه در آن‌ها اشاراتی به فیلم‌های مشهوری مثل "جنگ ستارگان" به چشم می‌خورد) گذر می‌‌كرد تا مری جین (همسر اسپایدرمن) را که توسط میستریو (از دشمنان قدیمی اسپایدرمن كه استاد خلق توهم و جلوه‌های ویژه سینمایی است) ربوده شده بود، نجات دهد. این بازی در حقیقت هزار توی عظیمی بود كه گرافیك قابل قبول و تعداد قابل توجه اسكرین (screen) به كار رفته در آن، ویژگی‌های بارزش محسوب می‌شدند.

(1990) The Amazing Spider-Man vs. The Kingpin

ناشر: Sega

كنسول: Mega Drive/Genesis، Master System، Game Gear، Sega CD

 سگا با ساخت این بازی side-scroller و پلاتفورمر برای کنسول مگا درایو/جنسیس اثری خلق کرد كه هنوز هم از آن به عنوان یکی از برترین‌های تاریخ بازی‌های کمیک‌ بوکی یاد می‌شود زیرا به طور حیرت‌انگیزی به شخصیت اسپایدرمن وفادار بود. به طور مثال، او می‌توانست در طول گیم‌پلی به خانه‌ برود تا نفسی تازه کند (در این صورت زمان سریع‌تر می‌گذشت) یا از شخصیت‌های دیگر عكس بگیرد و به دیلی بیوگل بفروشد و جالب اینكه هر چه عکس گرفته‌شده مهم‌‌تر بود، پول بیشتری هم نصیب او می‌شد! گاهی نیز اسپایدرمن برای غلبه بر برخی از غول‌ها مجبور می‌شد درست همانند ماجراهای کمیک‌ بوکی اش، عقل خود را به کار بیاندازد (که نمونه بارز آن در مرحله چهارم و در هنگام مبارزه با مرد شنی اتفاق می‌افتاد).

داستان بازی جذاب، گیم‌پلی آن نوآورانه، کنترل‌ها بسیار روان و گرافیک و صدایش هم عالی بود. در ضمن بازیباز‌ها برای اولین بار تقریباً به تمام نیروهای فوق‌بشری اسپایدرمن دسترسی داشتند.  قهرمان ما باید علاوه بر رویارویی با معروف‌ترین دشمنان خود به رهبری کینگ پین (رئیس تنومند و كله طاس سندیكای جنایتكاری نیویورك) که برایش پاپوش دوخته بود، بمبی را طی زمانی محدود خنثی می‌کرد و همسرش را نیز نجات می‌داد!

 نقطه اوج بازی، نبرد نهایی آن بود یعنی جایی که اسپایدرمن باید از یک سو با کینگ پین می‌جنگید و از سویی دیگر جلوی کشته شدن همسرش را (که لحظه به لحظه به مرگ نزدیک‌تر می‌شد) می‌گرفت. این نبرد نفس‌گیر هنوز هم یکی از بیاد‌ماندنی‌ترین مبارزات تاریخ باز‌‌ی‌های ویدئویی به شمار می‌رود. در مجموع The Amazing Spider-Man vs. The Kingpin سازندگانش را به موفقیت تجاری و هنری بی‌نظیری رساند به طوریکه دو سوم صاحبان جنسیس آن را خریدند! این موفقیت سبب شد تا اسپایدرمن بعدها در 4 بازی دیگر از این کنسول ظاهر شود.

سگا شاهكارش را برای سیستم‌های دیگر خود نیز ارایه نمود. طبیعتاً نسخه‌های 8 بیتی سگا مستر و Game Gear (با وجود فرمت و داستان مشابه‌ای که با نسخه جنسیس داشتند) از سطح نازل‌تری برخوردار بودند. در ضمن گفته می‌شود كه بازیباز‌ها حتی در حالت بسیار ساده نیز به سختی از پس آن‌ها بر‌می‌آمدند. البته نسخه سگا سی دی که سال 1993 وارد بازار شد، به دلیل بهره‌مندی از قابلیت‌ حافظه اضافه CD-Rom، تغییرات چشم‌گیری پیدا كرده و صحنه‌های انیمیشن، صدا‌پیشگی، گیم‌پلی غیر‌خطی‌تر، مراحل اضافی، پایان‌های متعدد، غول‌های بیشتر، یك موسیقی اریژینال و هیجان‌انگیز (ساخته گروه موسیقی راك Mr. Big)، سیستم كلمه رمز (password) و ... به آن اضافه شده بود. فقط حیف كه دیگر قابلیت عکس گرفتن در آن وجود نداشت.

 (1990) The Amazing Spider-Man

ناشر: LJN (یكی از بخشهای كمپانی Acclaim)

 كنسول: Game Boy

 گیم بوی نینتندو میزبان سه بازی اسپایدرمن در اوایل دهه 90 میلادی بود که همگی توسط LJN (یكی از بخش‌های كمپانی Acclaim) منتشر شدند و sidescroller پلاتفورمر بودند و هیچ كدام هم چنگی به دل نزدند. اولین آن‌ها تحت عنوان The Amazing Spider-Man در دسترس بازیبازان قرار گرفت. اسپایدرمن باید با جستجو در سطح شهر نیویورك و رویارویی با برخی از دشمنان مشهور خود همسر ربوده شده‌اش را پیدا می‌کرد (خدا را شكر كه در آن سال‌ها اسپایدرمن متاهل بود و گرنه سازندگان بازی‌هایش چه خاكی توی سرشان می‌ریختند؟!). گیم‌پلی 6 مرحله داشت و در بین مراحل، اسپایدرمن در حال صحبت با یكی از دشمنانش دیده می‌شد تا بفهمد به كجا برود. از معدود نكات جالب در گیم‌پلی، می‌توان به بهره‌گیری آن از حس عنكبوتی یا Spider Sense (یكی از نیروهای فوق‌بشری اسپایدرمن كه را از خطرات قریب‌الوقوع آگاه می‌سازد) در برخی مراحل اشاره كرد.

(1991) Spider-Man: The Video Game

ناشر: Sega

 كنسول: Arcade

 نخستین بازی آركید اسپایدرمن در ژانر محبوب آن دوران یعنی "بزن بزن" یا Beat’em Up ساخته شد و سبكی مشابه با آثار ماندگاری همچون "شورش در خیابان" (Streets of Rage) و Final Fight داشت. در حالت تک نفره بازیباز‌ها کاراکتر قابل‌بازی (playable) خود را از میان اسپایدرمن، گربه سیاه، شاهزاده نیمور (فرمانروای شهر افسانه‌ای آتلانتیس كه به Sub-Mariner معروف است) و تیز‌بین (Hawkeye) انتخاب می‌كردند. كاراكترها علاوه بر فنون رزمی، ویژ‌گی‌های پرتابی نیز داشتند: اسپایدرمن تار می‌انداخت، گربه سیاه وسیله‌ای پنجه ‌مانند داشت، نیمور گلوله‌های الكتریكی شلیك می‌كرد و البته تیز‌بین هم به تیر و كمان مجهز بود.

 در مجموع Spider-Man: The Video Game که می‌توانست شاهکاری برای آرکید باشد در حد یک بازی معمولی باقی ماند و توقعات بالای هواداران را برآورده نساخت. برای مثال، داستان ایرادات زیادی داشت و اصلاً مشخص نبود که سه شخصیت دیگر چرا در بازی حضور دارند (البته گربه سیاه بارها و بارها در ماجراهای مصور اسپایدرمن حضور یافته است و لااقل می‌شد حضور او را موجه دانست!). گیم‌‌پلی (که گاهی به صورت پلاتفورمر در می‌آمد تا شاید کمی تنوع ایجاد كند ولی در عوض دست بازیباز بسته‌تر می‌شد!) درگیركننده نبود و پس از چند دقیقه به تكرار می‌افتاد. به علاوه، کاراکترها اكثر اوقات باید با فنون و ضربات محدود خود با آدم بدهایی كه بدون هیچ توضیحی شبیه نینجاها لباس پوشیده بودند می جنگیدند! ولی از همه بدتر اینکه نحوه حرکت اسپایدرمن به هیچ وجه با کمیک‌بوک هایش همخوانی نداشت و او بسان مشتزنی بلند قامت و تنومند راه می‌رفت! البته حضور برخی از دشمنان كلاسیك او به عنوان غول‌های پایان مراحل، كمی جذابیت می‌آفرید.

نكته جالب:

در همین سال (1991) شركت استرالیایی Beam Software، بازی The Punisher: The Ultimate Payback را برای گیم بوی منتشر كرد كه در آن اسپایدرمن حضور افتخاری داشت. این مساله خیلی عجیب بود زیرا اسپایدرمن همیشه با پانیشر و روش‌های خشن او در مبارزه با جنایتكاران، مشکل داشته است. در هر حال او گاهی روی صفحه نمایان می‌گشت و اطلاعاتی به پانیشر می‌داد یا پس از نابودی گروگانگیران، از راه می‌رسید و گروگان‌ها را از مهلكه خارج می‌كرد.

(1992)  The Amazing Spider-Man 2

ناشر: LJN (یكی از بخشهای كمپانی Acclaim)

 كنسول: Game Boy

 Acclaim که ظاهراً بابت شراکت با مارول سود خوبی عایدش شده بود، در سال 1992 دنباله بازی The Amazing Spider-Man را برای گیم بوی منتشر کرد. گروهی از دشمنان اسپایدرمن برایش پاپوش دوخته‌ بودند و او باید خود را تبرئه می‌کرد. گیم‌پلی تا حدودی با قسمت اول تفاوت داشت (مثلاً اسپایدرمن برای تكمیل مراحل باید اشیا مختلفی را نیز در هر مرحله جمع‌آوری می‌كرد). این بازی با گیم‌پلی معیوب، دشوار و آزار‌دهنده، گرافیک سطح پایین و صدای گوش‌خراشش، حسابی منتقدان و بازیبازها را شاکی کرد!

(1992) Spider-Man: Return of the Sinister Six

  ناشر:  LJN (یكی از بخشهای كمپانی Acclaim)

 كنسول: NES، Master System، Game Gear

 خیلی عجیب است اما این side-scroller پلاتفورمر (که بازهم توسط Acclaim و بخش LJNاش ساخته شد) تنها بازی اسپایدرمن است كه سر از كنسول نینتندو درآورد! داستان بازی اقتباس آزادی از یکی از ماجراهای کمیک‌ بوکی اسپایدرمن در اوایل دهه 90 میلادی به شمار می‌رفت، دكتر اختاپوس، با استخدام 5 نفر از دشمنان قدیمی اسپایدرمن بار دیگر گروهی موسوم به "شش خبیث" یا Sinister Six را تشکیل داده و طبق معمول می‌خواست بر جهان فرمانروایی کند. كنترل‌های بد، گرافیك بدتر، موسیقی تكراری و گیم‌پلی ناقص بازی که از فرط دشواری بازیباز را شکنجه‌ ‌می‌داد، هنوز هم زبانزد خاص و عام است. البته ظاهراً نسخه‌های سگا Game Gear و مستر سیستم این عنوان كم اهمیت، قابل تحمل‌تر بودند.

 (1992) Spider-Man/X-Men: Arcade's Revenge

 ناشر: LJN (یكی از بخشهای كمپانی Acclaim)

 كنسول: Super NES، Mega Drive/Genesis، Game Gear، Game Boy

تنها نگاهی به نام پرطمطراق این بازی كافی بود تا نا‌خود‌آگاه به سمتش كشیده شوید اما متاسفانه ایرادات فنی مانع از تبدیل آن به اثری ماندگار گردید (البته از Acclaim غیر از این انتظار نمیرفت!) در مرحله نخست با اتكا به حس عنكبوتی اسپایدرمن ، چند بمب را در ساختمانی متروكه خنثی می‌كردید. سپس متوجه می‌شدید كه آركید - از دشمنان قدیمی مردان‌ ایكس كه صاحب یك شهر بازی با وسایل مرگبار است - چهار تن از میوتانت‌های اصلی این گروه را به نام‌های ولورین، سایكلاپس، استورم و گامبیت به اسارت در آورده. در ادامه باید مراحل مختلفی را تكمیل کرده و در نهایت در هیبت اسپایدرمن، آركید را شكست می‌دادید.

گیم‌پلی ضعف‌های شدیدی داشت مثلاً اسپایدرمن نمی‌توانست به سطوح افقی بچسبد یا در هوا تار بیافکند که ضد حال بدی بشمار می‌آمد زیرا تار‌افكنی و تاب ‌خوردن آسان همواره از باحال‌ترین ویژ‌گی‌های فوق‌انسانی او بوده‌اند. بازی آنقدر سخت و طاقت‌فرسا بود که برای تكمیل هر مرحله‌اش باید یک گوسفند نذر می‌کردید! در ضمن نمی‌توانستید به صورت دونفره بازی کنید و در نتیجه اسپایدرمن در هیچ مرحله‌ای با مردان ایكس همراه نبود و هیچ نوع همكاری یا تعاملی میان آنان رخ نمی‌داد. در حقیقت هركدام از كاراكتر‌ها مرحله‌های مخصوص به خود را داشتند كه باید به صورت تكنفره و جداگانه طی می‌شد! البته الحق والنصاف موسیقی شنیدنی بازی به خوبی در یاد می‌ماند. Spider-Man/X-Men: Arcade's Revenge برای كنسول‌های مختلفی روانه بازار شد ولی در كل نسخه SNES از نظر صدا و گرافیك، سرتر از بقیه بود.

(1993)   The Amazing Spider-Man 3: Invasion of the Spider-Slayers

ناشر: LJN (یكی از بخشهای كمپانی Acclaim)

كنسول: Game Boy

 سومین و خوشبختانه آخرین بازی اسپایدرمن برای گیم بوی! داستان به ماجرای دنباله‌داری كه در آن زمان در کمیک‌بوک های اسپایدرمن روایت می‌شد، شباهت داشت: مخترعی به نام آلیستار اسمایس كه اسپایدرمن را مسئول مرگ پدر خود می‌دانست با ساخت روبات‌هایی پیشرفته درصدد انتقام از او برآمده بود. تا دلتان می‌خواست می‌توانستید از بازی ایراد بگیرید. منتقدان هم به دلیل گرافیك بسیار كوچك، دستور زبان اشتباه در صحنه‌های میان مراحل و همچنین گیم‌پلی سخت و اعصاب خرد‌كن حسابی از خجالتش در آمدند!

تاریخچه بازی های رایانه ای /ویدئویی اسپایدرمن - قسمت دوم

تاریخچه بازی های رایانه ای /ویدئویی اسپایدرمن - قسمت سوم

تاریخچه بازی های رایانه ای /ویدئویی اسپایدرمن - قسمت چهارم

بازی های اندروید مرد عنكبوتی (Spider-Man) + لینك دانلود اختصاصی

لینک دانلود بازی های مرد عنکبوتی

10 بازی برتر مرد عنكبوتی

نبرد مرگبار «مرد عنكبوتی» با «بتمن» + لينك دانلود مستقیم

اولین و تنها همکاری مرد عنکبوتی و بتمن در دنیای گیم ! + لینک دانلود ویدئو

15 بازی برتر سبك "بزن بزن" (Beat 'em up)

10 بازی کمیک بوکی برتر تاریخ

تمامی بازی های مردعنکبوتی تا سال 2011

این مطلب را به اشتراک بگذارید :